ชะมวง รหัส 7-34190-001-059

[ปวีณา พิลาสิทธิ์]

ชะมวง รหัส 7-34190-001-059   
ชื่ออื่นๆ : ส้มมวง (ภาคใต้), ชะมวง (ไทยภาคกลางและภาคตะวันออก)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Garcinia cowa, Roxb.
วงศ์ : CLUSIACEAE (GUTTIFERAE)


ลักษณะทั่วไป: ต้น : เป็นพรรณไม้ยืนต้นมีขนาดย่อมจนถึงขนาดกลาง
ใบ : จะมีลักษณะแข็งและยาวหนา คล้ายกับในมะดัน
ดอก : ดอกนั้นเล็ก กลีบดอกจะแข็งเช่นมะดันสีนวลเหลือง และมีกลิ่นหอม
ดอกจะดกมาก ใหญ่ประมาณ 10-15 มม.
ส่วนที่ใช้ : ใบและผล ใช้เป็นยา
สรรพคุณ : ใบและดอก ใช้เป็นยาระบายท้อง รักษาโรคไข้กัดฟอกเสมหะ รักษาธาตุพิการ นอกจากนี้ใบอ่อนและผลยังใช้ปรุงเป็นอาหารกิน จะมีรสเปรี้ยวคล้ายในมะดัน ถ้ากินมากๆ จะทำให้ท้องระบายคล้ายดอกขี้เหล็ก
ใบและผลรสเปรี้ยว สรรพคุณ ระบายท้อง แก้ไข้ กัดฟอกเสมหะ แก้ธาตุพิการและใบผสมกับยาชนิดอื่นปรุงเป็นยาขับเลือดเสีย
ราก สรรพคุณแก้ไข้
ถิ่นที่อยู่ : พรรณไม้นี้มักจะขึ้นตามป่าชื้นทางภาคใต้และภาคตะวันออก ทางภาคกลางก็มีปลูกกันบ้างเป็นไม้ต้น สูง 10- 15 เมตร เปลือกสีน้ำตาลอมเทา ค่อนข้างเรียบ ใบเดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรี ใบเดี่ยว รูปใบหอกหรือใบหอกกว้าง โคนใบสอบ ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนา  ดอกช่อ ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน สีเหลือง  ผลสด ค่อนข้างกลม สีเหลืองหรือสีแดง  เมล็ด รูปขอบขนาน ออกดอกเดือน กุมภาพันธ์- มิถุนายน การขยายพันธุ์  เพาะเมล็ด และเสียบยอด ประโยชน์ ใบรสเปรี้ยว ใช้ปรุงอาหาร ราก  เนื้อไม้ แก้ไอ ขับเสมหะ เป็นยาระบาย ใบ ขับโลหิตระดู    ดอก แก้ดีพิการ  ช่วยย่อยอาหาร ผลขับเสมหะ