มะระขี้นก รหัส 7-34190-001-099

[วิภาพร ทองสุข]

มะระขี้นก รหัส 7-34190-001-099
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Momordica charantia linn.
วงศ์  CUCURBITACEAE
ชื่ออื่น : ผักไซ ผักสะไล มะไห่ ผักไห่ (ภากเหนือ)
ชื่อสามัญ BALSAM PEAR, BITTER CUCUMBER

ลักษณะทางพฤษศาสตร์
    ต้น เป็นไม้เลื้อย พันต้นไม้อื่น มีมือเกาะ ลำต้นเป็นเหลี่ยมมีขนปกคลุม ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกสลับลักษณะคล้ายใบแตงโม แต่เล็กกว่า มีสีเขียวทั้งใบ ขอบใบหยัก เว้าลึก มี 5 - 7 หยัก ปลายใบแหลม ดอก ออกดอกเดี่ยว ตามบริเวณง่ามใบ มีสีเหลืองอ่อน มี 5 กลีบ เกสรมีสีเหลืองแก่ถึงส้ม กลีบดอกบาง ช้ำง่าย ผล ผลเดี่ยว รูปกระสวย ผิวขรุขระ มีปุ่มยื่นออกมา ผลอ่อนมีสีเขียว ผลสุกมีสีเหลืองถึงส้ม ผลแก่แตกอ้าออก เมล็ด เมล็ดสุกมีสีแดงสด รูปร่าง กลม แบน

สรรพคุณ
    แก้เบาหวาน ลดระดับน้ำตาลในเลือด ผล ผลดิบ กินแก้โรคตับอักเสบ ปวดหัวเข่า ม้ามอักเสบ ผลสุกใช้ตั้นน้ำทาหน้าแก้สิว เป็นยาระบายอ่อนๆ ช่วยย่อยอาหาร เป็นยาเจริญอาหาร แก้โรคลมเข้าข้อ หัวเข่าบวม เป็นยาบำรุงน้ำดี เป็นยาขับพยาธิในท้อง ส่วนน้ำคั้นของผลมะระ มีสรรพคุณแก้ปากเปื่อย ปากเป็นขุย และบำรุงระดู ราก ปรุงเป็นยาบำรุง ฝาดสมาน แก้ริดสีดวงทวาร และเป็นยาธาตุส่วนที่ใช้เป็นยา ผลโตเต็มที่ แต่ยังไม่สุก มีรสขมจัด
ขนาดและวิธีใช้ ใช้ผลมะระปิ้งไฟ หรือลวกจิ้มน้ำพริก
สรรพคุณ ช่วยเจริญอาหาร การที่ผลมะระขี้นก ช่วยเจริญอาหารได้เพราะในเนื้อผลมีสารที่มีรสขมกระตุ้นให้น้ำย่อยออกมามากจึงทำให้รับประทานอาหารได้เพิ่มขึ้น