บานไม่รู้โรย รหัส 7-34190-001- 424

[นายพลวัฒน์ ภาเรือง]

ชื่อวิทยาศาสตร์       Gomphrena globosa Linn.
วงศ์                     AMARANTHACEAE
ชื่อสามัญ -            Bachalor's Button,Button Agaga,Globe Amaranth,Pearly Everlasting
ชื่ออื่นๆ                 กะล่อม ตะล่อม (ภาคเหนือ) ดอกสามเดือน กุนหยี (ภาคใต้)

ลักษณะทั่วไป
บานไม่รู้โรยเป็นไม้ที่กำเนิดอยู่ในแถบร้อนของทวีปเอเชีย ทนต่อความร้อนความแห้งแล้งได้ดี เป็นไม้ล้มลุก ทรงพุ่มสูงประมาณ 100-150 ซ.ม ออกดอกเดี่ยวขนาดเล็กกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ3/4นิ้ว กลีบดอกแข็งเล็กจัดเรียงตัวรวมกันอยู่อย่างหนาแน่น มีสีชมพู ขาว ม่วงอมฟ้า และส้ม ดอกใช้ประโยชน์ได้ทั้งสดและแห้ง

การปลูก
เนื่องจากบานไม่รู้โรย เป็นดอกไม้ที่ปลูกง่ายและไม้ต้องการพื้นดินที่อุดมสมบูรณ์มากนักหรือปลูกในดินชนิดใดก็งอก
แต่ทั้งนี้ควรใส่ปุ๋ยคอกและปุ๋ยเคมีลงไปในดินบ้าง เพื่อการเจริญเติบโตและดอกจะได้มีคุณภาพดีดียิ่งขึ้น
การเก็บดอกมาทำแห้งไม่ควรเก็บช้าเกินไป เพราะดอกจะไม่ได้ขนาดและสีซีด การตัดก็ควรให้มีก้านดอกติดไปด้วยยาวประมาณ
5-12 นิ้ว ลิดใบออก มัดรวมกันไว้ในที่ร่ม

การขยายพันธุ์
นิยมขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด ซึ่งง่าย สะดวก รวดเร็ว การเพาะควรนำเมล็ดมาแช่น้ำประมาณ 3-4 ชม.
แล้วนำไปเพาะในกระบะ กลบด้วยวัสดุเพาะ จากนั้นประมาณ 8-10 วัน เมล็ดจะเริ่มงอกเป็นเริ่มต้นอ่อน
โรคและแมลง
ส่วนใหญ่เกิดขึ้นที่ใบและต้น ได้แก่ โรคใบจุดและโรคแอนแทรกโนส โรคทั้งสองชนิดเกิดจากเชื้อราและระบาดในช่วงฤดูฝน
ฉะนั้นผู้ปลูกควรฉีดพ่นยาป้องกันเชื้อราไว้ก่อนเป็นครั้งคราว
   ลักษณะทั่วไป (Characteristic) :   ไม้ดอกล้มลุก  ลำต้นตั้งตรงหรือทอดเลื้อย  แตกกิ่งก้านจากโคนต้น  มีขนนุ่ม
สีขาวหนาแน่น
  ใบ (Foliage) : ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม ใบรูปใบหอกหรือรูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง 2-4 เซนติเมตร  ยาว 5-7 เซนติเมตร  ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบสีเขียวมีขนปกคลุมทั้งสองด้าน
  ดอก (Flower) :    สีขาว ชมพู แดง และม่วง  ออกเป็นช่อแบบช่อเชิงลดไร้ก้านเป็นกระจุกแน่นตามซอกใบที่ปลายกิ่ง  ดอกย่อยมีใบประดับ 2 ใบ   กลีบเลี้ยง 5 กลีบ   ตรงกลางดอกมีเกสรเพศผู้แทรกอยู่ ช่อดอกบานเต็มที่กว้าง 1.5-2 เซนติเมตร
  ผล (Fruit) :   ผลแห้ง เป็นกระเปาะรูปไข่แกมขอบขนาน ขนาดประมาณ 2.5 มิลลิเมตร เมล็ด รูปไข่  สีน้ำตาล
เป็นมัน
การใช้งานด้านภูมิทัศน์ (Landscape Used) :   ปลูกเป็นแปลงประดับสวน ดอกมีหลายสี ตัดแต่งทรงพุ่มได้  ปลูกริมทางเดิน ริมถนน ปลูกริมทะเล
  ประโยชน์ :  ตัดดอกทำดอกไม้แห้งหรือบุหงารำไป ต้นชนิดดอกขาวต้มดื่มรักษากามโรค ขับปัสสาวะ

[Londsiwa]

ต้นสีม่วงบานสะพรั่งเลย