ขี้เหล็กบ้าน 7-34190-001-016
ชื่ออื่นๆ ขี้เหล็ก
ชื่อสามัญ Cassod tree, Thai copper pod.
ชื่อวิทยาศาสตร์ Senna siamea (Lam.) H.S. Irwin & Barneby
วงศ์ LEGUMINOSAE - CAESALPINIACEAE
ลักษณะทั่วไป เป็นไม้ยืนต้น เปลือกสีเทาอมน้ำตาลแตกตามยาวเป็นร่อง
ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนกเรียงสลับ มีใบย่อย 7-10 คู่ แผ่นใบรูปขอบขนาน
ดอก สีเหลือง ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ยาว 20-30 ซ.ม. ฝักแบนสีน้ำตาล
แหล่งที่พบ ขึ้นอยู่ตามป่าเบญจพรรณชื้นและในที่โปร่งชุ่มชื้นทั่วประเทศ เช่น จังหวัด ประจวบคีรีขันธ์ สุราษฎร์ธานี และ ชุมพร
การออกดอก เกือบตลอดทั้งปี
การปลูกและบำรุงรักษา ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในสภาพดินทั่วไป ทนแล้งได้ ดี ควรปลูกในฤดูฝน
ขี้เหล็กบ้านเป็นไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ เนื้อไม้สีน้ำตาลแก่ หรือเกือบดำ มีลายเป็นเส้นสีแก่หรือสีอ่อนกว่าพื้น แข็ง เหนียว และหนักมาก
ดอกช่อ เป็นช่อใหญ่ เหลือง ดก
การขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด
ประโยชน์ ใช้ทำเครื่องเรือนและเครื่องใช้ต่างๆ ใบอ่อนและดอกกินได้ ใบแห้งต้มน้ำดื่ม ช่วยให้นอนหลับ ราก ต้น ใบ ดอก ต้มน้ำดื่มเป็นยาระบาย แก้อาการท้องผูก แก้นิ่ว
ถิ่นกำเนิด ในประเทศไทยมีทั่วทุกภาค มักขึ้นตามริมน้ำหรือป่าชื้น ต่างประเทศพบที่ประเทศในเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ปลูกทั่วไปในเขตร้อน
ประโยชน์ทั่วไป เนื้อไม้ ใช้ในการก่อสร้างบ้านเรือน เช่น เสา รอด ตง เครื่องเรือน ด้ามเครื่องมือ เกษตรกรรม ทำลูกหีบ กระสวย ด้ามร่ม
ดอกใบและยอดอ่อน ใช้ประกอบเป็นอาหารได้
ประโยชน์ทางยา ใบ รสขม ถ่ายพรรดึก ถ่ายกระษัย ถ่ายพิษไข้ พิษเสมหะ ขับปัสสาวะ แก้ระดู ขาว แก้นิ่ว ตำพอกแก้เหน็บชา แก้บวม บำรุงโลหิต
ดอก รสขม แก้โรคประสาท แก้โรคนอนไม่หลับ แก้หืด แก้รังแค เป็นยาระบาย
ขี้เหล็กบ้านเป็นพันธุ์ไม้ประจำจังหวัดชัยภูมิ