งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. อบอจ.

ยอ รหัส 7-34190-001-080
ชื่อวิทยาศาสตร์    Morinda  citrifolia   L.   
ชื่อวงศ์    RUBIACEAE   
ชื่อสามัญ    ยอบ้าน   
ชื่อทางการค้า   -
ชื่อพื้นเมือง    มะตาเสือ (ภาคเหนือ)  ยอ ยอบ้าน (ภาคกลาง)  แยใหญ่ (กะเหรี่ยง แม่ฮ่องสอน)
ลักษณะทั่วไป เป็นพันธุ์ไม้ต้นขนาดเล็ก ใบเป็นใบเดี่ยวสีเขียว เปลือกมีสีเทาเขียว ดอกเป็นช่อ อัดกันแน่นสีขาว ผลรียาวรูปไข่ ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อแก่จะเป็นสีออกเหลืองสรรพคุณ แก้ไข้ ม้ามโต แก้จุกเสียด แก้อาการปวดเมื่อย บำรุงธาตุ แก้คลื่นไส้ อาเจียน ช่วยขับประจำเดือน ฆ่าเหา แก้ไอ ป้องกันโรคหัวใจ ขับพยาธิ เป็นยาระบาย
สรรพคุณ
ใช้บรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน การที่ผลโตเต็มที่ แต่ยังไม่สุกของยอ ช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียนได้ เพราะมีสาร ASPERULOSIDE ซึ่งออกฤทธิ์ลดอาการคลื่นไส้อาเจียนผลอ่อนรับประทานแก้คลื่นไส้อาเจียน ท้องเฟ้อ จุกเสียด ท้องผูก
เป็นลมวิงเวียน ประจำเดือนขาดหาย แผลในปาก พยาธิในลำไส้ - ผลแก่ใช้เป็นยาบำรุงธาตุ โดยหั่นเป็นชิ้นบาง ๆ คั่วไฟอ่อน ๆ หรือย่างให้เหลือง ต้ม หรือชงดื่ม เพื่อแก้ไข้ จุกเสียด ปวดเมื่อย ม้ามโต และขับประจำเดือน


 

จันทร์ลูกหอม รหัส 7-34190-001-079   
ชื่ออื่นๆ:  จัน-อิน
ชื่อพฤกษศาสตร์: Diospyros decandra Lour.
ชื่อวงศ์:  EBENACEAE

     ลักษณะทั่ว:ไปอิน-จันเป็นไม้ต้นสูง 10-20 เมตร  ต้นปลายตรง ผลัดใบแต่ผลิใบใหม่เร็ว ต้นมักคดงอเล็กน้อย  โคนต้นเป็นพูพอน เรือนยอดเป็นพุ่มกลมหรือรูปกรวยกว้าง เปลือกนอกสีดำ แตกเป็นสะเก็ด เปลือกในเป็นสีเหลืองอ่อน ใบ เดี่ยว ติดเรียงสลับ รูปขอบขนาน โคนใบมนหรือสอบเล็กน้อย   ปลายใบทู่  ใบบางมีขนในระยะแรกๆ  ดอก ขาวหรือเหลืองอ่อน มีขน  ผล กลมหรือแป้น มีกลิ่นหอม  การขยายพันธุ์   เพาะเมล็ด

    ประโยชน์ ผลสุกกินได้ เนื้อไม้และแก่นแก้ไข้ บำรุงประสาท บำรุงผิวพรรณให้สดชื่น แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้เหงื่อตกหนัก ขับพยาธิ ผลแก้อาการนอนไม่หลับ กระวนกระวาย แก้ท้องร่วงและบำรุงประสาท

  ถิ่นกำเนิด จีนตอนใต้ เวียดนาม อินเดีย พม่า ลาว

ทองพันชั่ง รหัส 7-34190-001-078 
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rhinacanthus nasutus Kurz
ชื่อวงศ์ : ACANTHACEAE
ชื่ออื่น : ทองคันชั่ง หญ้ามันไก่
ลักษณะ : เป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก สูงประมาณ 0.5-2 เมตร กิ่งอ่อนและลำต้นมักเป็นเหลี่ยม ส่วนที่ยังอ่อนมักมีขนปกคลุมใบรูปคล้ายรูปไข่หรือวงรี กว้าง 2-4 ซม. ยาว 4-8 ซม. ก้านใบยาว 0.5-1 ซม. ดอกออกเป็นช่อตามซอกกิ่งยาวประมาณ 10 ซม. แต่ละดอกมีสีขาว ผลใหญ่ประมาณ 1 ซม. ผลเป็นผลแห้งแตกได้ มักมีขน

สรรพคุณ : รักษาโรคผิวหนัง (ชนิดกลาก เกลื้อน) ทาแก้กลากเกลื้อน การที่ทองพันชั่ง สามารถรักษากลากเกลื้อนได้ เพราะน้ำยาที่สกัดด้วยแอลกอฮอล์จะมีฤทธิ์ฆ่าเชื้อราที่ทำให้เกิดโรคกลากเกลื้อนได้

แคบ้าน รหัส 7-34190-001-077
ชื่อ:   แคบ้าน
ชื่ออื่น:  แค แคแดง แคขาว
ชื่อวิทยาศาสตร์:  Sesbania grandiflora Desv.
ชื่อวงศ์:   PAPILIONACEAE
ชื่อสามัญ :  Sesban Agasta
ลักษณะทั่วไป:  ประเภทไม้ ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ต้น ไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 3-5 เมตร โตเร็วมีกิ่งก้านสาขามาก เปลือกเป็นสีน้ำตาลมีรอยขรุขระหนา เปลือกในที่มีสีชมพูมีรสฝาด ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก ใบย่อยมีขนาดเล็กเรียงเป็นคู่ ใบย่อยมี 30-50 ใบ ดอก มีสีขาวหรือสีแดงคล้ายดอกถั่วเป็นช่อและออกที่ซอกใบ แต่ละช่อมี 2-4 ดอก ยาว 6-10 ซม.กลีบเลี้ยงเป็นรูประฆังหรือถ้วย ผล เป็นฝักแบนยาวประมาณ 8-15 ซม. ฝักเมื่อแก่จะแตกออกเป็น 2 ซีก มีเมล็ดเรียงอยู่กลางแถวเดียว คล้ายเมล็ดถั่วขนาดเล็กประมาณ 5 มม.ลักษณะแข็งกลมแบนสีน้ำตาลอ่อนหนึ่งผลมีหลายเมล็ด ส่วนที่ใช้บริโภค ยอดอ่อน ใบอ่อน ดอก ฝักอ่อน การขยายพันธุ์ เมล็ด สรรพคุณ ดับพิษร้อนถอนพิษไข้ ดอกแค รสหวานออกขมเล็กน้อย สรรพคุณแก้ไข้หัวลม

จิกน้ำ กระโดนสร้อย  รหัส 7-34190-001-076
ชื่อวิทยาศาสตร์: Barringtonia racemosa Roxb.
ชื่อวงค์:   BARRINGTONIACEAE
ชื่ออื่นๆ: จิกน้ำ กระโดนสร้อย
ลักษณะทั่วไป:   ประเภทไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 6-8 เมตร ใบรูปไข่กลับ หอกกลับ หรือรูปรี กว้าง 3-8 เซนติเมตร ยาว 6-16 เซนติเมตร ปลายใบทู่โคนใบสอบ ดอกสีชมพูแกมแดง ออกเป็นช่อห้อยลงจากปลายกิ่งยาวประมาณ 30 เซนติเมตร กลีบเลี้ยงโคนเชื่อมติดกันเป็นท่อสั้น ๆ รูป สี่เหลี่ยมปลายแยกเป็นสี่กลีบ กลีบดอกสี่กลีบ ยาวประมาณ 6 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้จำนวนมาก ก้านเกสรยาวเรียงเป็น 3 ชั้น โคนเชื่อมติดกัน และติดกับกลีบดอก ผลรูปสี่เหลี่ยมกว้าง 1-3 เซนติเมตร ยาว 2-6 เซนติเมตร ปลายตัดภายในมีเมล็ดเดียว

สรรพคุณ
น้ำจากใบแก้ท้องเสีย เปลือกเป็นยาลดไข้และรักษาไข้มาลาเรีย ผลแก้ไอแก้หวัด เมล็ดแก้จุกเสียด น้ำคั้นจากเมล็ดเป็นยาหยอดตา รากเป็นยาระบายอ่อน ๆ และทำให้อาเจียน (ข้อมูลจากองค์การสวนพฤกษศาสตร์).