งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. อบอจ.

เถาเอ็นอ่อน รหัส 7-34190-001-179

ชื่ออื่น ๆ     กวน    เครือเถาเอ็น    ตีนเป็ดเครือ    เมื่อยนอออหมี่    หมอนตีนเป็ด    หญ้าลิเลน

ลักษณะ ทางพฤกษาศาสตร์
         ม้เถาเนื้อแข็ง มีน้ำยางขาว ใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปไข่ หรือรูปไข่กลับ ดอกช่อออกที่ซอกใบ กลีบดอกสีเหลืองอ่อน ผลแห้ง แตกได้ รูปไข่ แกมใบหอก เมล็ดสีน้ำตาลมีขนสีขาว

สรรพคุณ
เถา  แก้ปวดเมื่อย ทำให้เส้นเอ็นหย่อนบำรุงเส้นเอ็นแก้เส้นเอ็นพิการ  ทำให้ร่างกายแข็งแรงทำให้จิตใจชุ่มชื่นแก้ปวดหลัง  แก้โรคกระษัย 
ใบ   แก้เมื่อยขบแก้ปวดเสียวตามร่างกาย
เมล็ด   ขับลมในลำไส้ แก้ปวดหลัง แน่นจุกเสียด ท้องขึ้น อืดเฟ้อ 
ส่วนที่ใช้  บำรุงเอ็นให้แข็งแรง แก้เอ็นพิการ  แก้เอ็นแข็ง   แก้ปวดเมื่อย  แก้กระษัย  แก้จุกเสียดในโรคกระษัย  แก้จุกเสียด ขับลม แก้แน่นอืดเฟ้อ 

หญ้าหนวดแมว รหัส 7-34190-001-180 
ชื่อวิทยาศาสตร์   Orthosiphon aristatus Mig
ชื่อวงศ์    LAMIACEAE
ชื่อท้องถิ่น พยับเมฆ (กรุงเทพฯ)
หญ้าหนวดแมวเป็นไม้ล้มลุกขนาดเล็ก ลำต้นเป็นสี่เหลี่ยม ดอกเป็น ช่อสวยงามมาก มีลักษณะคล้ายฉัตร เป็นขั้นๆสีขาวหรือสีม่วง มีเกสรตัวผู้ยาวคล้ายหนวดแมว
ส่วนที่ใช้เป็นยา:ใบหญ้าหนวดแมว
รสและสรพรคุณยาไทย:ขับปัสสาวะ 
ใบและต้น ต้มใช้ขับปัสสาวะ เป็นยารักษาโรคไต นิ่ว และเบา

ท้าวยายหม่อม รหัส 7-34190-001-178
ชื่อวิทยาศาสตร์   Clerodendrum petasites (Lour.)S.moore
วงศ์                  LAMIACEAE
ชื่อพ้อง             Clerodendrum indicum Kuntye
ชื่อสามัญ          One Root Plant
ชื่ออื่น              หญ้าเลงจอน (เชียงใหม่); หญ้าลิงจ้อน; ไม้เท้าฤาษี; โพพิ่ง; พินพี; พอกวอ; พมพี; พญารากเดียว (ใต้); เท้ายายม่อม; เท้ายายม่อมตัวเมีย; กาซะลอง;
ลักษณะทางพฤกศาสตร์
ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดย่อม ลำต้นตั้งตรงไม่มีกิ่งก้านสาขา ลำต้นโตเท่านิ้วมือ สูงประมาณ 4-5 เมตร มีรากเดี่ยวพุ่งตรงลึก
ใบ เป็นไม้ใบเดี่ยว รูปหอกเล็กเรียวยาว 6-7 นิ้ว ปลายและโคนแหลม สีเขียว ออกตามข้อตรงกันข้ามเป็นคู่ๆ สลับทางกันเป็นพุ่มที่กลางต้นถึงปลาย
ดอก ช่อเล็กๆ ออกเป็นช่อชั้นๆ ที่ปลายยอดเหมือนฉัตร ดอกคล้ายดอกปีบสีขาว มีจานรองดอก 5 แฉก สีแดง
ผล กลมเท่าลูกเถาคัน
ประโยชน์ต้น
ราก
- เป็นยาแก้พิษไข้ พิษกาฬ ลดความร้อนในร่างกาย
- กระทุ้งพิษไข้หวัด เป็นยาขับพิษไข้ทุกชนิด
- เป็นยาแก้แพ้  อักเสบ ปวดบวม พิษฝี
- แมลงสัตว์กัดต่อย
- แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้อาเจียน หืดไอ

ว่านริดสีดวง รหัส 7-34190-001-177   
ชื่อวิทยาศาสตร์ Aloe vera  (L.)  Burm.f.
ชื่อพ้อง           Aloe barbadensis  Mill
ชื่อสามัญ         Star cactus, Aloe, Aloin, Jafferabad, Barbados
วงศ์                 Asphodelaceae                                                   
ชื่ออื่น             หางตะเข้ (ภาคกลาง) ว่านไฟไหม้ (ภาคเหนือ)
วงศ์                ZINGIBERACEAE           
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  ไม้ล้มลุกอายุหลายปี สูง 0.5-1 เมตร ลำต้นเป็นข้อปล้องสั้น ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนรอบต้น ใบหนาและยาว โคนใบใหญ่ ส่วนปลายใบแหลม ขอบใบเป็นหนามแหลมห่างกัน แผ่นใบหนาสีเขียว มีจุดยาวสีเขียวอ่อน อวบน้ำ ข้างในเป็นวุ้นใสสีเขียวอ่อน ดอก ออกเป็นช่อกระจะที่ปลายยอด ก้านช่อดอกยาว ดอกสีแดงอมเหลือง โคมเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 6 แฉก เรียงเป็น 2 ชั้น รูปแตร ผล เป็นผบแห้งรูปกระสวย
ส่วนที่ใช้   ยางในใบ น้ำวุ้น เนื้อวุ้น และเหง้า
สรรพคุณ
    ใบ - รสเย็น ตำผสมสุรา พอกฝี
    ทั้งต้น - รสเย็น ดองสุราดื่มขับน้ำคาวปลา
    ราก - รสขม รับประทานถ่ายโรคหนองใน แก้มุตกิด
    ยางในใบ - เป็นยาระบาย
    น้ำวุ้นจากใบ - ล้างด้วยน้ำสะอาด ฝานบางๆ รักษาแผลสดภายนอก น้ำร้อนลวก ไฟไหม้ ทำให้แผลเป็นจางลง ดับพิษร้อน ทาผิวป้องกันและรักษาอาการไหม้จากแสงแดด ทาผิวรักษาสิวฝ้า และขจัดรอยแผลเป็น
    เนื้อวุ้น - เหน็บทวาร รักษาริดสีดวงทวาร
    เหง้า - ต้มรับประทานแก้หนองใน โรคมุตกิด

ว่านชักมดลูก รหัส  7-34190-001-176
ชื่อวิทยาศาสตร์    Curcuma xanthorrhiza  Roxb.
วงศ์                  ZINGIBERACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
   ไม้ล้มลุกจำพวกขิงข่า  สูงได้ถึง 2 เมตร เหง้ายาวได้ถึง 10 ซม. ผิวนอกสีส้มอ่อน เนื้อในสีส้มหรือส้มแดง  ใบเดี่ยว เรียงเป็นกระจุกใกล้รากรูปขอบขนานแกมวงรี  กว้าง 15-21 ซม.  ยาว 40-90 ซม. มีแถบสีม่วงเข้มกว้างได้ถึง 10 ซม. กาบใบยาวได้ถึง 75 ซม. ดอกช่อเชิงลดรูปทรงกระบอก กว้าง 8-10 ซม. ยาว 16-20 ซม. ก้านช่อดอกยาว 15-20 ซม. ใบประดับที่ไม่ได้รองรับดอกย่อยสีม่วง  ยาวได้ถึง 9 ซม. ใบประดับที่รองรับดอกย่อยสีเขียวอ่อน ยาว 5-6 ซม. ใบประดับย่อยยาวได้ถึง 2.5 ซม.  กลีบดอกสีชมพูเกสรตัวผู้ที่เป็นหมันสีขาว  กลีบปากสีเหลืองแถบกลางสีเหลืองเข้ม (พ109)
สรรพคุณ
   ราก  แก้ท้องอืดเฟ้อ
   หัว  แก้มดลูกพิการ ทำให้มดลูกเข้าอู่เร็ว ทำให้ประจำเดือนมาปกติ  ช่วยย่อยอาหาร แก้ริดสีดวงทวารแก้เจ็บปวด เนื่องจากกระษัยกล่อมลงฝัก   ไม่ระบุส่วนที่ใช้  แก้มดลูกพิการ  ปวดบวม ทำให้มดลูกเข้าอู่เร็วขึ้น
   เหง้า
- เป็นยาบีบมดลูก ทำให้มดลูกเข้าอู่เร็วหลังจากการคลอดบุตร ทำให้ประจำเดือนมาปกติ ขับประจำเดือนในกรณีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ รักษาโรคมดลูกพิการปวดบวม
- แก้ปวดมดลูก
- แก้ริดสีดวงทวาร
- แก้ไส้เลื่อน
- ขับเลือด ขับลม ขับน้ำคาวปลา แก้โรคลม
- รักษาอาการอาหารไม่ย่อย