งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. อบอจ.

พญาสัตบรรณ รหัส 7-34190-001-015/10
ชื่อวิทยาศาสตร์ Alstonia scholaris  (L.) R. Br.
วงศ์ APOCYNACEAE
ชื่อสามัญ White Cheesewood
ชื่ออื่น ตีนเป็ด หัสบัน สัตบรรน จะบัน บะซา
ไม้ต้น  ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 15 - 35 เมตร โคนต้นมักเป็นพูพอน
เปลือก  สีเทาอ่อนหรือเทาอมเหลือง ค่อนข้างหนา
ใบ ใบเดี่ยวเรียงกันเป็นวง 4 - 7 ใบ แผ่นใบรูปมนแกมรูปไข่กลับ ปลายแหลมเป็นติ่งเล็กน้อยโคนสอบ เข้าหากันเป็นรูปลิ่ม ขอบใบเรียบ
ดอก ดอกเล็ก สีเขียวอมเหลือง หรืออมขาวออกเป็นกลุ่มในช่อซึ่งแยกกิ่งก้าน       ออกจากจุดเดียวกันตามปลายกิ่ง
ผล  เป็นฝักเรียว ยาว 10 - 20 เซ็นติเมตร เมล็ดแบบทรงบรรทัดแคบ ๆ ยาว ประมาณ 7มิลลิเมตร มีขนยาวอ่อนนุ่มปุกปุยติดอยู่เป็นกระจุกที่ปลายทั้งสองข้าง
นิเวศวิทยา ขึ้นกระจายอยู่ห่าง ๆ ในป่าดงดิบชื้นทางภาคใต้ และภาคตะวันออกเฉียงใต้   และริมลำห้วยในป่าเบญจพรรณทางภาคเหนือ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
ออกดอก ตุลาคม - ธันวาคม เริ่มติดฝักประมาณเดือนมกราคม   เมล็ดแก่ประมาณเดือน มีนาคม
ขยายพันธุ์ โดยเมล็ด
ประโยชน์ เนื้อไม้สีขาวอมเหลืองอ่อน เนื้อไม้หยาบ อ่อนแต่เหนียว ตบแต่งง่าย ใช้ทำหีบใส่ของ ลูกทุ่นอวน  รองเท้าไม้ ของเล่นสำหรับเด็ก ไม้จิ้มฟัน เปลือกใช้รักษาโรคบิด แก้หวัด หลอดลมอักเสบ เป็นยาสมานลำไส้  ใบใช้พอกดับพิษต่าง ๆ ยางทำยารักษาแผลเน่าเปื่อย

คูน รหัส 7-34190-001-014
ชื่อวิทยาศาสตร์  Cassia fistula Linn.
ชื่อพื้นเมือง เหนือ ลมแล้ง, ปัตตานี สักเกลือม สักเคย,กลาง ชัยพฤกษ ชัยพฤกษ์, กระเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน ปีอยู่ ปูโย, จีน อาเหล็กปก
วงศ์ CAESALPINIACEAE
ชื่อสามัญ Pudding Pine, Indian Laburnum, Golden Shower
ไม้ต้น ผลัดใบ สูง 8 - 15 เมตร ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่เรียงสลับ มีใบย่อย 3 - 8 คู่ แผ่นใบรูปป้อม รูปไข่ หรือรูปขอบขนาน ขนาดกว้าง 4 - 8 เซนติเมตร ยาว 7 - 15 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนมน  ดอกสีเหลือง ออกเป็นช่อตามซอกใบ หรือตามกิ่ง ยาว 20 - 45 เซนติเมตร  ผลเป็นฝักทรงกระบอก ยาว 20 - 60 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 1.5 - 2.5 เซนติเมตร
ประโยชน์ รากฝนทาแก้กลาก เป็นยาระบาย รากและแก่นเป็นยาขับพยาธิ เปลือกและไม้ใช้ฟอกหนัง และใช้บดทาผื่นตามร่างกาย เนื้อไม้สีแดงแกมเหลือง ทนทาน ใช้ทำเสา ล้อเกวียน ใบต้มกินเป็นยาระบาย ดอกแก้ไข้ ฝักเนื้อในรสหวาน เป็นยาระบาย ช่วยบรรเทาการแน่นหน้าอก แก้ขัดข้อ

กระถินณรงค์ รหัส 7-34190-001-013
ชื่อสามัญ :  Northern black wattle (English), Darwin black wattle, tan wattle, ear-pod wattle, Wattle (Australia), Australian babul, kasia, akashmoni, sonajhuri (India), ngarai, unar (Papua New Guinea)
ชื่อวิทยาศาสตร์  Acacia auriculiformis Cunn.
วงศ์   MIMOSACEAE
ลักษณะทรงพุ่ม  ในสภาพพื้นที่แล้งจะมีลำต้นคดงอแตกกิ่งก้านมาก แต่ในสภาพพื้นที่ที่เหมาะสมจะมีลำต้นตรงมีเส้นผ่าศูนย์กลางถึง 80 ซม.
ลักษณะทั่วไป  กระถินณรงค์เป็นพันธุ์ไม้ที่ไม่ผลัดใบจึงเห็นใบเขียวชอุ่มอยู่ตลอดปี เป็นไม้ที่มีขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีความสูง 10 เมตร ไปจนถึง 30 เมตร ขึ้นอยู่กับสภาท้องที่และสภาพภูมิอากาศ (ใบเป็นรูปพระจันทร์เสี้ยว)
ข้อดีของพันธุ์ไม้เนื่องจากเป็นพืชตระกูลถั่ว จึงมีระบบรากที่สามารถสะสมไนโตรเจนได้ใช้ปลูกเพื่อฟื้นฟูพื้นที่ดินที่มีสภาพเสื่อมโทรมภายหลังจากการทำไร่เลื่อนลอย หรือปลูกเพื่อป้องกันการชะล้างผิวหน้าดินเป็นพันธุ์ไม้ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศโดย ขุนณรงค์ ชวนกิจ (ชวนนรงค์ ชวนะ)
ประโยชน์
ส่วนเปลือกให้น้ำฝาดแทนนินใช้ในอุตสาหกรรมการฟอกหนังสัตว์
เนื้อไม้ที่มีคุณสมบัติเหมาะที่จะใช้ทำเป็นเชื้อเพลิงได้ดีมาก เพราะให้ความร้อนสูง ถ้านำไปเผาถ่านจะได้ถ่านที่มีคุณภาพดี ถ่านที่ได้จากไม้กระถินณรงค์เมื่อนำไปใช้จะไม่แตก ไม่มีควัน และติดไฟได้ดี กระถินณรงค์จึงเป็นไม้ที่เหมาะสำหรับการปลูกเป็นป่าฟืนเพื่อใช้สอยในครัวเรือนได้
แก่น เนื้อไม้มีสีน้ำตาลอ่อน ความแข็งแรงปานกลาง นำมาเลื่อยตกแต่งได้ง่ายและมีการยืดหดตัวน้อยมาก เหมาะที่จะนำไปใช้ทำเฟอร์นิเจอร์และพื้นปาร์เก้ ถึงแม้ว่ากระถินณรงค์โดยทั่วๆ ไปจะไม่ค่อยตรง แต่สามารถนำมาใช้ทำพื้นปาร์เก้ได้เพราะการทำไม้ปาร์เก้ใช้ไม้ขนาดสั้น
กระถินณรงค์สามารถใช้เป็นวัตถุดิบในอุตสาหกรรมกระดาษได้ เพราะเยื่อกระดาษที่ได้จากไม้กระถินณรงค์มีความเหนียวดีพอสมควร

ยูคาลิปตัส รหัส 7-34190-001-012
ชื่อวิทยาศาสตร์   Eucalyptus citriodara
วงศ์  MYRTACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ลำต้น         แข็งตั้งตรงและเป็นเหลี่ยมเล็กน้อย สีน้ำตาลแดง ข้อห่าง ยอดอ่อนสีแดงเข้มถึง แดงอมชมพู   มีนวลเล็กน้อย
ใบ  สีเขียวเข้ม รูปหอกกว้าง (broad – lanceolate) ปลายใบเป็นติ่งแหลม ฐานใบมนถึง แหลม ขนาด 3.5x8.5 เซนติเมตร ขอบใบสีแดงเป็นคลื่น ใบเรียงตัวแบบตรงกันข้ามตั้งฉาก (opposite  decussate)
ลำต้น  ลำต้นไม่กลม  ตั้งตรง  มีความเปลาตรงสม่ำเสมอไม่โค้งงอ มีร่องกิ่งชัดเจน ใบหนาแน่น เรือนยอดแหลม ทรงพุ่มแผ่ กว้างครอบคลุมในส่วนที่ 2/3 ของลำต้นนับจากยอด กิ่งมากขนาดปานกลางถึงใหญ่ แตกรอบลำต้น ทำมุมกับลำต้นน้อยกว่า 70 องศา ลิดกิ่งได้ปานกลาง ผิวเปลือกเรียบสีนวลเทา ลอกเปลือกเป็นแผ่น
ใบ  ใบสีเขียวเข้มเป็นมัน รูปหอกกว้าง (broad – lanceolate) ปลายใบแหลม และฐานใบมนถึงแหลม  ขอบใบเป็นคลื่น  ใบเรียงตัวแบบสลับ (alternate) ขนาด 4.0 x 18.0 เซนติเมตร
แหล่งที่มาและประวัติ
ยูคาลิปตัส (Eucalyptus) พันธุ์ K7  เป็นพันธุ์ที่ได้จากการคัดเลือกตามขั้นตอนดังนี้ คือ  (1) คัดเลือกกล้าไม้ที่ได้จากการเพาะเมล็ด (ไม่ทราบแหล่งที่มาของเมล็ด) จากแปลงปลูกของบริษัท ยูคาลิปตัส เทคโนโลยี จำกัด ที่ อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา  (2)  นำสายพันธุ์ที่คัดเลือกได้มาปลูกทดสอบเบื้องต้นที่แปลงปลูก  อำเภอพนมสารคาม  จังหวัดฉะเชิงเทรา  โดยทำการคัดเลือกอีกครั้งเมื่อ     ยูคาลิปตัสมีอายุ 3 ปี  (3)  ขยายสายพันธุ์ที่คัดเลือกได้ด้วยวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ  แล้วนำต้นกล้าที่ได้ไปปลูกทดสอบผลผลิตในพื้นที่ อำเภอพนมสารคาม  และ อำเภอสนามชัยเขต  จังหวัดฉะเชิงเทรา  คัดเลือกได้พันธุ์ K7
ระยะกล้าไม้อายุ  1 – 2  เดือน

ทองกวาว (จาน) รหัส 7-34190-001-011/10 
ทองกวาว (จาน)
พันธุ์ไม้พระราชทานเพื่อปลูกเป็นมงคลจังหวัดเชียงใหม่
ชื่อวิศาสตทยาร์  Butea monosperma (Lam.) Taub.
วงศ์  LEGUMINOSAE - PAPILIONOIDEAE
ชื่อสามัญ  Flame of the forest, Bastard Teak
ชื่ออื่น  กวาว ก๋าว จอมทอง จ้า จาน ทองธรรมชาติ ทองพรมชาติ ทองต้น
จอมทอง (ภาคใต้) ทองธรรมชาติ ทองพรหมชาติ ทองต้น (ภาคกลาง) กวาว ก๋าว(ภาคเหนือ) จ้า(เขมร) จาน(ภาคอีสาน)ไม้ต้น ขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 10 -15 เมตร เรือนยอดรูปทรงไม่แน่นอนส่วนใหญ่ ทรงกระบอกหรือทรงกลม                         
เปลือก  สีน้ำตาลอ่อน หรือน้ำตาลเทาคล้ำ แตกเป็นร่องตื้น ๆ และเป็นปุ่มปม ลำต้นและกิ่งคดงอ                                                                                                                           
ใบประกอบรูปขนนกเรียงสลับ  มีใบย่อย 3 ใบ ใบ กลางรูปมนกว้างเกือบกลม ปลายใบมนโคนใบสอบ  ส่วนใบข้างอีก 2 ใบ  รูปไข่  ปลายใบมน โคนใบแหลมแผ่นใบหนา และมีขนทั้งสองด้าน
ดอก  ใหญ่รูปดอกถั่วสีเหลืองถึงแดงแสด ออกเป็นช่อตามกิ่งก้านและที่ปลายกิ่ง
ยาว 2 - 15 ซม. กลีบดอก 5 กลีบ  ยาวประมาณ 5 - 8 ซม.
ผล  เป็นฝักรูปขอบขนาน แบน กว้างประมาณ 3 - 4 ซม.ยาวประมาณ 10 - 15 ซม. มีขนนุ่ม เมล็ดแบน 1 - 2 เมล็ดอยู่ที่ปลายฝัก
ประโยชน์ทางยา แก่น ทาแก้ปวดฟัน
ราก ประคบบริเวณที่เป็นตะคริว ขับพยาธิ
ดอก แก้ไข้ ขับปัสสาวะ หยอดตา แก้ตาแดง
ข้อควรระวัง พบสารในเมล็ดออกฤทธิ์คล้ายเอสโตรเจน
มีผลเสียต่อสตรีที่กำลังตั้งครรภ์
สุทัศน์ จูงพงศ์. สมุนไพรพันธุ์ไม้มงคล พระราชทานประจำจังหวัด. กรุงเทพฯ: มติชน