งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. เขต 29

7-34190-001- 322  อินทนินน้ำ
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lagerstroemia speciosa (L.) Pers
ชื่อวงศ์ :    LYTHRACEAE
ชื่อสามัญ : Jarul, Pride of India, Pyinma, Queen's
  flower, Queen's crape myrtle
ชื่อพื้นเมือง :   ฉ่วงมู  ฉ่องพนา  ซอง  ตะแบกดำ
  บางอบะซา  บาเย  บาเอ  อินทนิล
ชนิดพืช [Plant Type] : ไม้ต้น
ลักษณะทั่วไป (Characteristic) : ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ   เรือนยอดแผ่กว้างเป็นพุ่มกลม ลำต้นตรง กิ่งใหญ่แตกออกตามลำต้น เปลือกหนาสีเทาหรือน้ำตาลอ่อน เรียบหรือมีปุ่มปม
ใบ (Foliage) :  ใบเดี่ยว   เรียงตรงข้ามหรือเยื้องกันเล็กน้อย  ใบรูปขอบขนานหรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอกกว้าง 5-10 เซนติเมตร  ยาว 11-26เซนติเมตร  ปลายใบเรียวและเป็นติ่งแหลม  โคนใบสอบหรือเบี้ยว แผ่นใบหนาเกลี้ยงเป็นมัน
ดอก (Flower) :   สีม่วงสด ม่วงปนชมพูหรือชมพู   ออกเป็นช่อแบบช่อกระจะตามปลายกิ่ง  ช่อดอกออกเอียงๆ ยาว 40 เซนติเมตร  กลีบเลี้ยงด้านนอกมีขนสีน้ำตาล มีสัน 10-14 สัน   ส่วนบนส่วนชองดอกตูม  มีตุ่มกลมเล็กอยู่ตรงกลาง กลีบเลี้ยง 6 กลีบ กลีบดอก 6 กลีบ ดอกบานเต็มที่กว้าง 5-7.5 เซนติเมตร
ผล (Fruit) : ผลแห้งแตก ทรงกลมรี ผิวเรียบและเเข็ง ไม่มีขน กว้าง 1.8-2.2 เซนติเมตร ยาว 2.2-2.6 เซนติเมตรผลแแก่เเตกเป็น 6 เสี่ยง เมล็ดมีปีกบาง
การใช้งานด้านภูมิทัศน์ (Landscape Used) :    นิยมปลูกเพื่อประดับและให้ร่มเงา   เหมาะสำหรับบ้านที่มีระดับน้ำใต้ดินสูง
ประโยชน์ : ใบชงน้ำดื่มแก้โรคเบาหวาน ขับปัสสาวะ เปลือกแก้ไข้ แก้ท้องเสีย
ใบ  ต้มน้ำดื่มแก้เบาหวาน  แก้ปัสสาวะพิการ (จากประสบการณ์ของผู้ป่วยส่วนหนึ่งระบุว่าใช้ได้ผล   แต่การทดลองในสัตว์พบว่าไม่มีฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด)
เมล็ด  รสขม  แก้โรคเบาหวาน  แก้อาการนอนไม่หลับ
เปลือก  รสฝาดขม  แก้ไข้  แก้ท้องเสีย
แก่น  รสขม  ต้มดื่มแก้โรคเกี่ยวกับทางเดินปัสสาวะ  แก้ปัสสาวะพิการ  แก้โรคเบาหวาน
ราก  รสขม  แก้แผลในปากและคอ
วิธีใช้รักษาโรคเบาหวาน  นำใบแห้ง 7-10 ใบ  เมล็ดจากผลแห้ง  2-3  ผล  ต้มน้ำดื่มแทนน้ำชา  ต้องดื่มติดต่อกันประมาณ  2-3  สัปดาห์  แล้วจึงตรวจน้ำตาลในเลือด  โดยแพทย์แผนปัจจุบันถ้าน้ำตาลลดลงเป็นปกติแล้วก็หยุดุใช้ยา



   

7-34190-001-325  เฟินกานดำใบเล็ก
Adiantum aethiopicum
วงศ์  ADIANTACEAE
ชื่อพ้อง : A. poiretti
ชื่ออื่น : ก้านดำใบเล็ก, Common Maidenhair, True Maidenhair
ถิ่นกำเนิดในออสเตรเลีย แอฟริกาใต้ อินเดีย พบอยู่ตามพื้นดิน หรือตามข้างซอกหิน ที่มีดินที่เก็บความชื้นได้ดี ต้องการบแสงสว่างปานกลางถึงสว่างมาก
ลักษณะทั่วไป : ลำต้นเป็นเหง้า เลื้อยยาวอยู่ในดิน ใบ เป็นใบประกอบขนนก 2-3 ชั้น ยาว 15-80 ซ.ม. ใบย่อยมีก้านใบย่อย (rachis) ออกเรียงสลับฟันปลา ตัวใบย่อยมีขนาดเล็ก ราว 1 ซ.ม. ใบบาง ขอบใบหยัก
   

7-34190-001-324  เฟินท้องเงิน
Cheilanthes tenuifolia (Burm. f.) Sw.
ชื่อสามัญ : Rock Fern
ชื่ออื่น : โชนผี เฟินท้องเงิน
วงศ์  :CHEILANTHACEAE
ชื่อ tenuifolia มาจากคำว่า tenuis + folius (tenuis = thin, fine, slim, slender, folius = leaf) รวมความแปลว่า slender leaved
เฟินดิน และเฟินหิน บริเวณที่ค่อนข้างแห้ง ในป่าผสม ที่รับความสูงไม่มาก
ลักษณะทั่วไป ลำต้นเป็นเหง้าสั้น ล้มเอน ปกคลุมด้วยเกล็ดสีน้ำตาลอ่อน เกล็ดผอม ยาว 3-4 มม. ก้านใบสีน้ำตาลอมแดง เป็นเงามัน ภายในเป็นรูกลวงเล็กๆ โคนก้านปกคลุมด้วยเกล็ด ประปราย ก้านใบยาว 10-25 ซ.ม. ด้านหน้าเป็นร่องตามความยาวก้าน ใบ มี 2 แบบ ใบที่ไม่สร้างสปอร์ sterlie frond มีขนาดเล็กกว่า ทรงสามเหลี่ยม ก้านใบยาว 8-12 ซ.ม.
ส่วนใบที่สร้างสปอร์มีขนาด 20x8 ซ.ม. ขอบหยักแบบใบประกอบขนนก 3-4 ชั้น มีเกล็ดตามแกนใบหลักและก้านใบย่อย ด้านบนก้านและแกนใบเป็นร่อง ตัวใบรูปสามเหลี่ยม มีใบย่อย 10 คู่หรือมากกว่านั้น ใบย่อยคู่ล่างมีขนาดใหญ่สุด และเป็นรูปสามเหลี่ยม ปลายแหลม ใบย่อยคู่ช่วงกลาง เป็นรูป ขอบขนานกึ่งสามเหลี่ยม ขอบเป็นหยักลึก ไปถึงปลายใบ ขอบใบหยักเป็นคู่ๆ เหมือนเป็นใบประกอบขนนกปลายคี่ ปลายใบมนกลมถึงแหลมขอบเรียบ
อับสปอร์ เกิดที่ปลายใบ แต่เกิดติดกันตามขอบพูใบ เมื่ออายุยังน้อย จะถูกปกคลุมด้วยเยื่อจากขอบใบ
เฟินชนิดนี้ มักพบขึ้นอยู่ตามเนินดินที่ค่อนข้างแห้ง ในป่าผสมที่ระดับต่ำ
พบที่ ภาคเหนือตอนบนด้านตะวันตก ดอยปุย เชียงใหม่ แม่ฮ่องสอน ลำปาง ภาคตะวัน นครนายก จันทบุรี ภาคใต้ตอนล่าง สุราษฎร์ธานี สตูล สงชลา ยะลา เป็นต้น
กระจายพันธุ์ทั่ว North India, Sri Lanka, South-East Asia including Thailand, Malaysia and Singapore, Polynesia, Australia.

7-34190-001-323  เฟินยายแพก 
Phymatosorus scolopendria
(Burm.f.)Pic.Serm.
วงศ์ POLYPODIACEAE
ชื่อพ้อง : Microsorum scolopendria (Burm.f) Copel.]
ชื่อสามัญ : Wart Fern, Serpent Fern
ชื่ออื่น : เฟินหลังสวน เฟินยายแพก
เฟินชนิดนี้มีเหง้าเลื้อยยาวตามผิวดินหรือไต่ขึ้นต้นไม้ เหง้าเป็นเถากลม เหมือนแท่งดินสอ ขนาด dia. 5 มม. สีเขียว อวบน้ำ มีเกล็ดสีน้ำตาลถึงดำ กระจายบริเวณปลายเหง้า เกล็ดมีขนาดค่อนเล็ก รุปสามเหลี่ยมปลายแหลม ขอบหยักเป็นซี่ฟันละเอียด มีปุ่ม หรือตา ตามเหง้าที่เกิดจากก้านใบที่แก่และหลุดร่วงไป ใบห่างกันราว 5 ซม. ก้านใบเรียวยาว ถึง 50 ซ.ม. ใบรูปขอบขนาน หรือรุปไข่กึ่งรูปสามเหลี่ยม ตัวใบยาวและกว้างราว 40 ซ.ม. ใบหยักเป็นพู (lobed) ลึก จำนวนพูมีได้ถึง 6 คู่ คู่ล่างสุดใกล้โคนมีขนาดใหญ่สุด ใบสีเขียวอ่อนเป็นเงามัน และหนาเหมือนแผ่นหนัง ส่วนแฉกหรือพู ปลายแหลม ขอบเรียบ เส้นกลางใบเป็นครีบนูนขึ้น เส้นกลางในนูนทั้ง 2 ด้านของผิวใบ เมื่อต้นอายุยังน้อย ใบมีลักษณะเป็นใบเดี่ยวขอบขนาน ปลายเรียวแหลม
อับสปอร์กลม รูปถ้วย บุ๋มจมลงในผิวใบ และนูนขึ้นด้านหน้าใบ ไม่มีเยื่ออินดูเซียปิด เกิดเป็น 2 แถว เรียงตัวตรงเส้นกลางใบของแต่ละพู สปอร์เมื่อแก่มีสีเหลืองส้ม
ปลูกเลี้ยงง่าย ใช้เครื่องปลูกหยาบ ผสมทรายเพื่อให้ระบายน้ำดี ต้องการแดดรำไรถึงกลางแดดได้ ปลูกในกระเช้าแขวนโชว์เหง้าสวยๆ หรือปลูกลงดินก็ได้
Phymatosorus grossus (Langsdorff & Fischer) Brownlie
ชื่อสามัญ : Maile-Scented Fern
ชื่ออื่น : เฟินฮาวาย (ชื่อทางการค้า)
เฟินฮาวาย เป็นชื่อทางการค้าที่เรียกกัน พบเห็นได้ทั่วไปตามร้านขายต้นไม้ เป็นเฟินที่มาจากหมู่เกาะฮาวาย กระจายพันธุ์อยู่ในออสเตเรีย นิวคาลิโดเนียน ถึง ฟิจิ หมูเกาะแปซิฟิคใต้ เดิมจัดเป็น P. scolopendria สายพันธุ์หนึ่ง ต่อมาในปี 1977 Brownlie ได้ชี้ให้เห็นความแตกต่าง คือ P. scolopendria ใบแบ่งเป็นพู 1-4 คู่ และเป็นเฟินเกาะอาศัย ในขณะที่ P. grossus ใบแบ่งเป็นพูมากว่า 10 พู ใบย่อยเรียวและปลายแหลมมากกว่า ใบย่อยลู่ไปทางปลายใบ และส่วนมากเป็นเฟินดิน

7-34190-001- 321 สายน้ำผึ้ง
ชื่อสามัญ: Honey suckle Japanese
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lonicera japonica Thunb.
วงศ์ : CAPRIFOLIACEAE
รูปลักษณะ :ไม้เถาเลื้อยพัน
ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามรูปไข่แกมขอบขนาน หรือรูปใบหอก กว้าง 1.5 - 3 ซม. ยาว 3 - 6 ซม.
ดอกช่อออกเป็นกระจุก ที่ซอกใบและปลายกิ่ง กลีบดอก สีครีมแล้ว เปลี่ยนเป็นสีเหลืองส้ม
ผลเป็นผลสด รูปกลม เมื่อสุกมีสีดำ
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ต้น - ใช้ทั้งต้นแก้บิด ท้องเสีย ถ่ายเป็นเลือด ลำไส้อักเสบ โรคกระเพาะอาหาร ขับปัสสาวะรักษาฝี แผลเปื่อย มีการทดลองกับผู้ป่วย พบว่ามีฤทธิ์แก้ท้องเสีย