งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. อบอจ.

โหระพา รหัส 7-34190-001- 285

ชื่อวิทยาศาสตร์  Ocimum basilicum  L.
ชื่อสามัญ          Sweet Basil
วงศ์                  LAMIACEAE
ชื่ออื่น               ห่อกวยซวย ห่อวอซุ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) อิ่มคิมขาว (ฉาน-แม่ฮ่องสอน)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : เป็นพืชล้มลุก ลำต้นมีขนาดเล็ก มีลักษณะหรือลักษณะพิเศษของโหระพาดังนี้ เป็นพืชที่มีอายุได้หลายฤดู มีลักษณะลำต้นเป็นสี่เหลี่ยมและเป็นพุ่ม ลำต้นจะแตกแขนงได้มากมาย กิ่งก้านมีสีม่วงแดง มีขนอ่อนๆ ที่ผิวลำต้น ใบมีรูปร่างแบบรูปไข่ปกติจะยาวไม่เกิน ๒ นิ้ว ใบจะเรียงตัวแบบตรงกันข้ามกัน ขอบใบหยักแบบฟันเลื่อย ใบมีสีเขียวอมม่วงและมีก้านใบยาว ดอกโหระพา ดอกมีขนาดเล็กสีขาวหรือม่วงจะออกเป็นช่อคล้ายฉัตรที่ยอด ดอกมีทั้งสีม่วง แดงอ่อน และสีขาว ในแต่ละดอกจะมีเกสรตัวผู้ ๔ อัน รังไข่แต่ละอันจะมีสีม่วง เมล็ดมีสีดำมีกลิ่นหอมทั้งต้น

ส่วนที่ใช้ : ทั้งต้น เมล็ด และราก
   ทั้งต้น - เก็บเมื่อเริ่มเข้าฤดูหนาว ขณะเจริญเต็มที่ มีดอกและผลล้างให้สะอาด หั่นเป็นท่อนตาแห้งเก็บไว้ใช้
   เมล็ด  - นำต้นไปเคาะ แยกเอาเมล็ดตากแห้งเก็บไว้ใช้ (ระวังไม่ให้ถูกน้ำเพราะจะจับกันเป็นก้อน)
   ราก    - ใช้รากสด หรือตากแห้ง เก็บไว้ใช้

สรรพคุณ
ทั้งต้น 
- รสฉุน สุขุม ขับลม ทำให้เจริญอาหาร
- แก้ปวดหัว หวัด ปวดกระเพาะอาหาร
- จุกเสียดแน่น ท้องเสีย
-  ประจำเดือนผิดปกติ
- ฟกช้ำจากหกล้ม หรือกระทบกระแทก งูกัด
-  ผดผื่นคัน มีน้ำเหลือง
เมล็ด
- รสชุ่ม เย็น สุขุม ถูกน้ำจะพองตัวเป็นเมือก
- ใช้แก้ตาแดง มีขี้ตามาก ต้อตา
- ใช้เป็นยาระบาย (ใช้เมล็ด 4-12 กรัม แช่น้ำเย็นจนพอง ผสมน้ำหวาน เติมน้ำแข็งรับประทาน)
ราก
- แก้เด็กเป็นแผล มีหนองเรื้อรัง

มะเกลือ รหัส 7-34190-001- 284  [/font]

ชื่อวิทยาศาสตร์      Diospyros mollis Griff.
ชื่อวงศ์                 EBENACEAE
ชื่ออังกฤษ            Ebony tree
ชื่อท้องถิ่น            มักเกลือ  ผีเผา
ชื่อสามัญ              Ebony Tree

ไม้ต้น ขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 10 - 30 เมตร ลำต้นเปลาตรง เรือนยอดเป็นพุ่มกลมกิ่งอ่อนมีขนนุ่ม   

เปลือก เปลือกนอก สีดำแตกเป็นสะเก็ดเล็ก ๆ เปลือกในเหลืองอ่อนกระพี้ขาวและจะเปลี่ยนเป็นสีค่อนข้างดำถ้าตัดทิ้งไว้แก่นสีดำสนิท

ใบ  ใบเดี่ยว เรียงสลับ แผ่นใบรูปไข่หรือรูปไข่แกมขอบขนาน กว้าง 1.5 - 4 เซนติเมตร ยาว 4 - 8 เซนติเมตรใบแห้งสีดำ

ดอก  ดอกเล็กสีขาวหรือขาวอมเหลืองออกรวมกันเป็นช่อสั้น ๆ ตามง่ามใบ

ผล กลมเกลี้ยง เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร ผลแก่จัดแห้งเปลือกเปราะและออกสีดำ   กลีบจุกผลมี   4 กลีบ   เมล็ดถ้าผ่าตามขวางจะเห็นว่าระหว่าง เปลือกนอกกันเนื้อขาว ๆ ของเมล็ดนั้นเรียบก้านผลยาวประมาณ 2 - 5 มิลลิเมตร

นิเวศวิทยา พบขึ้นตามป่าเบญจพรรณแล้งทั่วไป ที่สูงจากระดับน้ำทะเล 5 - 500 เมตร

ออกดอก มกราคม - กันยายน ออกมากเดือนกันยายน เป็นผล พฤษภาคม - ธันวาคม

ขยายพันธุ์ โดยเมล็ด

วิธีปฏิบัติต่อเมล็ดและการเพาะเมล็ด ตัด - ทำแผลที่ปลายเมล็ด ก่อนนำไปเพาะ

ข้อสังเกตและผลการทดลอง 
1.  เมล็ดงอกใช้เวลาประมาณ 15 วัน
2.   ภายในระยะเวลา ประมาณ 6 เดือน ต้นกล้าจะมีความสูงประมาณ 30 ซม. สามารถย้ายปลูกได้

ประโยชน์
     เนื้อไม้ มีน้ำหนักมากที่สุดในบรรดาไม้ที่ขึ้นอยู่ในเมืองไทย แข็งแรงทนทานมาก ใช้ทำเครื่องเรือน เครื่องใช้อย่างดี เครื่องดนตรี ผลให้สีดำสำหรับย้อมผ้า ย้อมไหม รากฝนผสมกับน้ำซาวข้าวดื่มแก้อาเจียน และหน้ามือเป็นลม เปลือกใช้เป็นยากันบูด ผลดิบขับพยาธิตัวตืดและพยาธิปากขอ ใช้ผลสดเท่าอายุ แต่ไม่เกิน  25 ผล โขลก แล้วคั้นเอาน้ำผสมน้ำนม 1 ถ้วยชา กรองเอาน้ำมาดื่มก่อนอาหาร

มิกกี้เม้าท์ รหัส 7-34190-001- 283

ชื่อสามัญ            Mickey Mouse Plant
ชื่อวิทยาศาสตร์    Ochna kirkii oliv
ชื่อวงศ์              OCHNACEAE
ชื่ออื่น                ช้างโน้ม ช้างโหม กำลังช้างสาร  ตาลเหลือง
   
       เป็นพรรณไม้ต้นขนาดเล็มีถิ่นกำเนิ ดแถบแอฟริกา ออกดอกเป็นช่ออยู่ตามปลายกิ่งเมื่อดอกโรยจะติดผลลักษณะเป็นลูกกลมคล้ายลูกปัดผลอ่อนมีสีเขียว พอสุกจะมีแดงเมื่อแก่จัดจะเป็นสีดำ เป็นไม้กลางแจ้ง ไม้ต้น  ขนาดเล็ก ผลัดใบ สูง 3 - 8 เมตร ตามปลายกิ่งมีกาบหุ้มตา แข็งและแหลม 

ใบ  ใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบรูปขอบ ขนาน รูปไข่กลับ หรือรูปใบหอกกลับ กว้าง 4 - 7 เซนติเมตร ยาว 8 - 18 เซนติเมตร ปลายเรียวแหลม หรือมน โคน ใบสอบแหลม ขอบใบจักถี่ ๆ แผ่นใบเรียบเกลี้ยงเป็นมัน 
ดอก  สีเหลือง ออกเป็นช่อสั้นตามกิ่ง เมื่อบานเส้นผ่าศูนย์ กลางประมาณ 3 - 4 เซนติเมตร 
ผล ผลกลม เมื่อสุกสีดำ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร ติดอยู่บนฐานรอง ดอกสีแดง เมล็ด 1 - 3 เมล็ด สีเขียว

ประโยชน์ ราก ใช้ขับพยาธิ แก้น้ำเหลืองเสีย ปลูกเป็นไม้ประดับ

ว่านธรณีสาร รหัส 7-34190-001- 282
ชื่อพฤกษศาสตร์   Phyllanthus pulcher Wall. ex Muell. Arg.
ชื่อวงศ์                EUPHORBIACEAE
ชื่อพื้นเมือง            มะขามป้อมดิน ( เชียงใหม่ ) เสนียด ว่านธรณีสาร ( ไทย )

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
          ธรณีสารเป็นไม้ต้นขนาดเล็ก  ต้นตรง   สูง 5-8 เมตร  ใบ เดี่ยว  เรียงสลับ รูปรี ดอกช่อ  ออกตามซอกใบ ก้านดอกบอบบางห้อยลง  ดอก มี 6 กลีบ  เล็กๆ  สีแดง การขยายพันธุ์   เพาะเมล็ด  แบ่งกอ
         ลำต้น            พรรณไม้ยืนต้น ที่มีขนาดเล็ก และมีความสูงประมาณ 2 - 3 ฟุต ลำต้นตั้งตรงยอดนั้นคล้ายต้นกระทืบยอด
         ใบ                ลักษณะคล้ายใบมะยม แต่จะมีขนาดโตเท่าใบแค
         ดอก              ดอกออกเป็นดอกเล็กๆ สีแดง มีอยู่ประมาณ 6 กลีบ ห้อยอยู่ตามท้องใบ เป็นราวคู่กันไปจนถึงปลายใบ ถึงจะมีอีกหนึ่งคู ดูแล้วคล้าย ลูกใต้พบปลูกกันตามวัด และตามบ้านมีประปราย เพื่อใช้ใบประพรมน้ำมนต์
         
  ประโยชน์   ใบใช้ทำยา ผสมกับพิมเสนใช้กวาดคอเด็ก  รักษาโรคพิษตาน  ทราง เด็ก  และเป็นยาขับลมในลำไส้
ธรณีสาร

พิทูเนีย รหัส 7-34190-001-281 
ชื่อสามัญ : Petunia           
ชื่ออื่น ๆ   : พิทูเนีย

ข้อมูลทั่วไปและประวัติ
        พิทูเนีย มีถิ่นกำเนิดที่ อเมริกาใต้ ในต่างประเทศเป็นที่นิยมปลูกกันมาก ในอันดับต้น ๆ เลยทีเดียว (ในอเมริกาไม้ดอกที่นิยมปลูกกันมากที่สุด ได้แก่ พิทูเนีย ดาวเรือง และบานชื่น ) พิทูเนียเป็นไม้หลายฤดู มีความทนทาน มีชีวิตยืนยาว สามารถออกดอกได้หลายชุด

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
        พิทูเนียเป็นไม้ดอกหลาย ฤดู แต่ในขณะนี้นิยมปลูกพิทูเนียให้เป็นไม้ฤดูเดียว มีพุ่มต้นเตี้ย และค่อนข้างไปทางเลื้อยเป็นไม้เนื้ออ่อนลำต้น สูงประมาณ 30 ซม. ใบคล้ายใบยาสูบ แต่มีขนาดเล็กกว่า ใบกว้างประมาณ 5 ซม. ยาว 8-10 ซม. มีขนอยู่ทั่วใบตามใบ ลักษณะใบเป็นรูปไข่ ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ ดอกมีรูปร่างเป็นรูปกรวย ดอกมีทั้งชนิดดอกเดี่ยวหรือ ดอกซ้อน กลีบรองดอก แยกเป็น 5 แฉก มีคอดอก ยาว