งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. เขต 29

บอนสี รหัส 7-34190-001-470
ชื่อวิทยาศาสตร์: Caladium bicolor Vent.
ชื่อวงศ์: ARACEAE
ชื่อสามัญ: Fancy Leaved Caladium, Heart of Jesus
ชื่อท้องถิ่น: บอนฝรั่ง ลักษณะวิสัย: ไม้พุ่ม
ลักษณะทั่วไป: หัว  - มีลักษณะคล้ายหัวมันฝรั่งหรือหัวเผือก  มีรากฝอยขนาดเล็กแตกรอบๆ หัว  และที่ใกล้ๆ กับหัวราก  หรือระหว่างรากจะมีหน่อเล็ก ๆ หรือที่เรียกกันว่า  เขี้ยว ซึ่งสามารถงอกออกเป็นบอนต้นใหม่ได้
ใบ - บอนสีมีมาแต่โบราณมีรูปร่างคล้ายหัวใจ  หูใบยาวแต่ไม่ฉีกถึงสะดือ  ก้านใบอยู่กิ่งก้านใบ  ปลายใบแหลมหรือมนขึ้นอยู่กับสายพันธุ์  บอนไทย ใบมักมีใบขนาดใหญ่สีสันสวยงามและใบดกไม่ทิ้งใบ
กาบ  - คือส่วนที่ต่อจากหัวบอนกาบเป็นส่วนโคนของก้านใบ  แต่ไม่กลมเหมือนก้านใบคือมีลักษณะเป็นกาบ  คล้ายกาบใบผักกาด
ก้านใบ  - คือส่วนที่ต่อจากกาบใบขึ้นไปยังใบบอนที่กาบและก้าน  ใบนี้จะมีลักษณะของสีแตกต่างไปจากสีของกาบใบอย่างเห็นได้ชัด
สะโพก - คือส่วนด้านข้างของใบทั้งสองข้าง  อยู่บริเวณเหนือหูใบหรือแนวตรงกับสะดือใบ  มีลักษณะเว้าคอดลงจะเห็นได้ชัดในบอนใบไทย
ประโยชน์ : ปลูกเป็นไม้ประดับสวยงาม  ที่มีความสวยงามโดยเฉพาะใบที่มีรูปทรงและสีสันสวยงามแปลกตาจนได้ชื่อว่า "ราชินีแห่งใบไม้"
การขยายพันธุ์ : การแยกหน่อ  การผ่าหัวบอน  การเพาะเมล็ด
การกระจายพันธุ์ : ประเทศไทยพบขึ้นทั่วไป

น้อยหน่า รหัส 7-34190-001-468
ชื่อวิทยาศาสตร์  : Annona sguamosa Linn
วงศ์ :  Annonaceae
ชื่อท้องถิ่น : น้อยหน่า(ภาคใต้) มะนอแน่ มะแน่ (ภาคเหนือ)
ลักษณะของพืช » หรือมนน้อยหน่าเป็นพืชยืนต้นชนิดหนึ่ง ใบเดี่ยวติดกับลำต้น ใบรูปรี ปลายแหลม ดอกเล็ก 4 กลีบ สีเหลืองอมเขียว กลิ่นหอม ลูกกลม มีตุ่มนูนรอบผล เนื้อสีขาว รสหวาน                     เมล็ดดำการปลูก  ปลูกน้อยหน่าโดยการใช้เมล็ดได้ดี ปลูกง่าย
การปลูก » ปลูกน้อยหน่าโดยการใช้เมล็ดได้ดี ปลูกง่าย
ส่วนที่ใช้เป็นยา » ใบสดและเมล็ด
ช่วงเวลาที่เก็บยา » เก็บใบที่สมบูรณ์และเมล็ดจากผลสุก
รสและสรรพคุณยาไทย » ใบใช้แก้กลากเกลื่อน และใช้ฆ่าเหา ลูกน้อยหน่าตากแห้งตาย มาฝนกับเหล้าโรงรักษาแผล
ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ » ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ในใบและเมล็ดน้อยหน่ามีสารชื่อว่าAnonaine อยู่ด้วยในเมล็ดน้อยหน่าจะมีน้ำมันอยู่ประมาณ 45 % ประกอบด้วย Organic acid ,resin, steroida, Alkaloid จากการศีกษาวิจัยน้อยหน่ามีสรรพคุณในการฆ่าแมลงโดยเฉพาะเหา
วิธีใช้ » ใบสดและเมล็ดน้อยหน่าใช้ฆ่าเหา โดยการเอาเมล็ดน้อยหน่าประมาณ 10 เมล็ด หรือเอาใบสดประมาณ 1 กำมือ มาโขลกให้ ละเอียดผสมกับน้ำมันมะพร้าว 1-2 ช้อนโต๊ะขยี้ให้ทั่วศีรษะ แล้วใช้ผ้าโพกศีรษะไว้ประมาณครึ่งชั่วโมงแล้วจากนั้นก็ล้างน้ำให้สะอาด

หนวดฤาษี เคราฤาษี รหัส 7-34190-001-466
ชื่อวิทยาศาสตร์ :    Tillansia usenoides L.
ชื่อวงศ์ :    Usnea
ชื่อสามัญ :    Spanish Moss
ชื่อพื้นเมือง :    -เคราฤาษีหรือมอสสเปน
ลักษณะทั่วไป :
    ต้น   พืชอิงอาศัย ลำต้นทอดยาวได้ถึง 30 เมตร มีลำต้นยืดยาวเรียวเล็กคล้ายเส้นด้าย ต้นมีขนเส้นเล็กละเอียดสีเทาเงินทั่วไป
    ใบ    บางรูปแถบ ยาว 2.5 - 5 ซม.
    ดอก    สีชมพูอมแดง   
การขยายพันธุ์:    แยกลำต้น
ส่วนที่มีกลิ่นหอม:    ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนเวลาค่ำ
การใช้ประโยชน์: เป็นไม้ประดับแขวนไว้กับกระเช้าลวด[/font]

ชื่ออื่นๆต้อยติ่ง  อังกาบ
ชื่อสามัญ Waterkanon, Watrakanu, Minnieroot, Iron root, Feverroot, Popping pod, Trai-no, Toi ting

ชื่อวิทยาศาสตร์ Ruellia tuberosa Linn.

วงศ์   Acanthaceae
ลักษณะพฤษศาสตร์เป็นพืชล้มลุกมีอายุยืน ลำต้นสูงประมาณ 25 - 50 เซนติเมตร ใบเดี่ยวรูปรีและไข่กลับ การเกาะติดของใบบนกิ่งเป็นคู่สลับ ดอกออกที่ซอกใบบริเวณปลายยอด ดอกสีม่วงน้ำเงิน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 4 - 5 เซนติเมตร ผลเป็นฝัก เมื่อแก่สีน้ำตาลเข้มยาว 2 - 3 เซนติเมตร แห้งแล้วแตกเป็น 2 ซีก เมล็ดกลมแบนมีจำนวนมาก  ราก พองเป็นหัวสะสมอาหาร ปลายเรียวแหลมยาว ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.5 เซนติเมตร ยาวประมาณ 5 - 10 เซนติเมตร
สรรพคุณด้านสมุนไพร
ราก  ทำให้อาเจียน ใช้ดับพิษ แก้ปัสสาวะพิการเมล็ด  ใช้พอกห้ามเลือด ผื่นคัน

ดีปลากั้ง สังกรณี    Barleria   strigosa     ACANTHACEAE       ตลอดปี

ชื่อพื้นเมืองเสลดพังพอน ชองระอา พิมเสนต้นอังกาบแดง ซองสะอา หรือทองระอา ลิ้นงูเห่า พิมเสนต้น ต้นเขี้ยวงู ต้นสารพัดพิษ
ชื่อวิทยาศาสตร์ Barleria lupulina Lindl
ชื่อวงศ์ Acanthaceae
ลักษณะ :ไม้พุ่มขนาดเล็ก แตกกิ่งก้านสาขามาก ลำต้นสีน้ำตาลแดง มีหนาม
ตามข้อ ดอกสีเหลืองจำปา ออกเป็นช่อ ต้น ลำต้นสีน้ำตาลแดง
ใบ ลักษณะยาวเรียว ปลายใบแหลม มีเส้นกางใบสีแดง
ดอก ดอกเป็นช่อสีเหลือง
ประโยชน์ : ใบมีรสขม รักษาอาการแพ้อักเสบ ใบสดของเสลดพังพอน รักษาอาการแพ้ อักเสบ แมลงสัตว์กัดต่อย โดยเอาใบสด 1 กำมือ ตำให้ละเอียด คั้นเอาน้ำทาบริเวณที่เป็น หรือตำผสมเหล้าเล็กน้อย

]ชื่อวิทยาศาสตร์     Ixora lobbii Loud
ชื่อวงศ์ RUBIAECAE
ชื่อสามัญ West Indian Jasmine
ชื่อท้องถิ่นเข็มแดง, เข็มใหญ่

ลักษณะทั่วไป : ต้น : เป็นพรรณไม้พุ่มขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ลักษณะต้นนั้นจะคล้ายเข็มขาว
ไม้พุ่ม    ขนาดเล็กหรือขนาดกลาง สูง 0.3-5.0 ม.

      ใบ : ใบนั้นจะหนายาวและเข็งมีสีสด ตรงปลายใบของมันจะแหลม ใบเรียงตรงข้ามหรือเรียงรอบข้อ ใบเดี่ยว รูปหอก ปลายใบแหลม เนื้อใบหนาและแข็ง สีเขียวสด ก้านใบสั้นมากหรือไม่มีก้านใบ
      ดอก ดอกช่อออกรวมกันเป็นช่อใหญ่ที่ปลายยอดหรือกิ่งข้าง ดอกย่อยสีแดง กลีบดอกเชื่อมกันเป็นหลอดยาว ปลายหลอดกลีบแยกเป็น 4-6 กลีบ เกสรเพศผู้สีเหลือง 4 อัน ติดอยู่ที่หลอดดอกด้านบนและอยู่สลับกับกลีบ เกสรเพศเมียยื่นเลยหลอดดอก มี 2 แฉกแต่ไม่มีกลิ่นหอม

      ผล ผลกลมเนื้อนุ่ม ภายในมีเมล็ด 1 เมล็ด เมื่อสุกสีดำ นิ่ม


ส่วนที่ใช้ : ราก ใช้เป็นยา
สรรพคุณ : รากใช้ปรุงเป็นยาบำรุงไฟธาตุ
บรรเทาอาการบวม รักษาตาพิการ
รักษากำเดา รักษาเสมหะ

กระดังงาไทย   (Kra-dang-nga-thai),  Ylang-ylang
กระดังงาไทย
ชื่อวิทยาศาสตร์   Cananga  odorata Hook  f.
Syn. :   Canangium odoratum  Baill. ex King
      Uvaria odorata Lamk.
         Unona   odorata  Dun.
วงศ์         ANNONACEAE
ชื่ออื่นๆ   
ชื่อสามัญ: Perfume Tree, llang-llang,Ylang-Ylang
ภาคกลาง :   กระดังงาใหญ่    (Kra-dang-nga-yai)
กระดังงาใบใหญ่  (Kra-dang-nga-bai-yai)
                 ภาคเหนือ :   สะบันงาต้น  (Sa-ban-nga-ton)
      สะบันงา  (Sa-ban-nga)
      ยะลา :   กระดังงอ  (Kra-dang-ngo)

ถิ่นกำเนิด   พม่า   มาเลเซีย   ออสเตรเลีย   อินโดนีเซีย    ฟิลิปปินส์    ศรีลังกา
รูปลักษณะ   ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ใบสีเขียวอ่อนดกหนาทึบ มีดอกกลีบบางอ่อนนุ่ม เกสรมีรูปกลมแป้นแบนๆ เท่าปลายนิ้วก้อย มีกลิ่นหอม ดอกสีเหลืองอมเขียว
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา 
ต้นและกิ่งก้าน - รับประทานเป็นยาปัสสาวะ
ดอก -  ให้น้ำมันหอม บำรุงโลหิต บำรุงธาตุ ใช้ปรุงยาหอม บำรุงหัวใจ

ประโยชน์  รักษามะเร็งเพลิง เนื้อไม้ รักษาโรคปัสสาวะพิการ ใบรักษาโรคผิวหนัง แก้คัน ดอก มีน้ำมันหอม ใช้เข้าเครื่องหอมทุกชนิด แก้ลมวิงเวียน แก้ไข้  บำรุงธาตุ บำรุงหัวใจ นับเป็นพืชเศรษฐกิจชนิดหนึ่ง มีกระดังงาทางภาคใต้ตอนล่างของไทย พบในป่าดิบชื้นและมีปลูกทั่วประเทศ  ต่างประเทศพบที่ ฟิลิปปินส์  มาเลเซีย