งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. เขต 29

    ชื่อวิทยาศาสตร์ : Terminalia ivoriensis A. Chev.
    ชื่อวงศ์ : Combretaceae
    ชื่อสามัญ : -
    ชื่อพื้นเมือง : หูกวางแคระ
        ชนิดพืช [Plant Type] : ไม้ต้น
        ขนาด [Size] : สูง 15-20 เมตร
        สีดอก [Flower Color] : สีขาว
        ฤดูที่ดอกบาน [Bloom Tiem] : เกือบตลอดปี
        อัตราการเจริญเติบโต [Growth Rate] : เร็ว
        ลักษณะนิสัย [Habitat] : ขึ้นได้ในดินทั่วไป
            ความชื้น [Moisture] : ปานกลาง
            แสง [Light] : แดดเต็มวัน

    ลักษณะทั่วไป (Characteristic) : ไม้ต้นขนาดกลาง ผลัดใบ เรือนยอดรูปไข่ หนาทึบ เปลือกสีน้ำตาลแตกเป็นร่อง
สีน้ำตาลอมเหลือง แตกกิ่งในแนวราบเป็นชั้นๆคล้ายฉัตร 
        ใบ (Foliage) : ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับถี่ที่ปลายกิ่ง ใบรูปไข่กลับ กว้าง1-1.5 เซนติเมตร ยาว1.5-3 เซนติเมตร
ปลายใบเป็นติ่งแหลมอ่อน   โคนใบสอบแคบ เว้า  มีต่อม 1 คู่  ขอบใบเรียบ  แผ่นใบหนา  ผิวใบด้านบนสีเขียว
เป็นมัน
        ดอก (Flower) :   สีขาว   ออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงตามซอกใบที่ปลายกิ่ง  ดอกสมบูรณ์เพศ  มีขนาดเล็ก
        ผล (Fruit) :  ผลสด รูปไข่หรือป้อมรี ขนาดเล็ก เมล็ดมีปีก 2-5 ปีก มีเมล็ดเดียว
    การใช้งานด้านภูมิทัศน์ (Landscape Used) :   ทรงพุ่มสวย   พุ่มใบละเอียดเป็นชั้นๆสวยงาม   ปลูกประดับสวน อาคาร ให้ร่มเงา ริมถนน ลานจอดรถ ปลูกในพื้นที่กว้าง เช่น สวนสาธารณะ [/font][/size]

ขลู่
ต้นขลู่ ใบขลู่ ขลู่ ชื่อวิทยาศาสตร์ รอบรู้เรื่อง สมุนไพรต้นขลู่
ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Pluchea indica  (L.) Less.
ชื่อสามัญ :  Indian Marsh Fleabane
วงศ์ :   Asteraceae (Compositae)
ชื่ออื่น :  หนวดงั่ว หนวดงิ้ว หนวดงัว หนาดวัว (อุดรธานี) ขี้ป้าน (แม่ฮ่องสอน) คลู ขลู (ภาคใต้)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ พุ่ม สูง 1-2.5 เมตร เปลือกต้นเรียบ สีน้ำตาล ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียน รูปรี ปลายใบเรียวแหลม โคนใบสอบ ขอบใบจักเป็นฟันเลื่อยห่างๆ สีเขียว ก้านใบสั้น ดอก ออกเป็นช่อแยกขนงตามปลายยอด ช่อย่อยเป็นช่อกระจุกแน่น ดอกสีม่วงอ่อน ดอกย่อยมี 2 แบบ ตรงกลางเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ดอกที่เหลืออยู่รอบๆ เป็นดอกเพศเมีย กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 แฉก ผล เป็นผลแห้งเมล็ดล่อน รูปทรงกระบอก เป็นสันเหลี่ยม 10 สัน
ส่วนที่ใช้ :  ทั้งต้นสด หรือแห้ง เปลือก ใบ เมล็ด ดอก (นิยมใช้เฉพาะใบ)
สรรพคุณ :
•   ทั้งต้นสด หรือแห้ง - ปรุง เป็นยาต้มรับประทานขับปัสสาวะ แก้โรคนิ่วในไต แก้ปัสสาวะพิการ แก้วัณโรคที่ต่อมน้ำเหลือง เป็นยาช่วยย่อย แก้ริดสีดวงทวารหนัก ริดสีดวงจมูก
•   เปลือก ใบ เมล็ด  - แก้ริดสีดวงทวาร ริดสีดวงจมูก แก้กระษัย เป็นยาอายุวัฒนะ
•   ใบ - มี กลิ่นหอม ต้มน้ำดื่ม แทนเป็นน้ำชา เพื่อลดน้ำหนัก แก้ปวดเมื่อย ขับระดูขาว แก้แผลอักเสบ และต้มน้ำอาบบำรุงประสาท สำหรับแก้แผลอักเสบ อาจใช้ใบสดตำพอกบริเวณที่เป็น แก้ริดสีดวงทวาร ยาอายุวัฒนะ
•   ใบและราก - รับประทานเป็นยาฝาดสมาน แก้บิด แก้ไข้ ขับเหงื่อ แก้แผลอักเสบ ใช้รากสดตำพอกบริเวณที่เป็น
•   ดอก - แก้โรคนิ่ว
•   วิธีและปริมาณที่ใช้ :
•   เป็นยาแก้อาการขัดเบา
ใช้ ทั้งต้นขลู่ 1 กำมือ (สดหนัก 40- 50 กรัม แห้งหนัก 15- 20 กรัม ) หั่นเป็นชิ้นๆ ต้มกับน้ำดื่ม ครั้งละ 1 ถ้วยชา (75 มิลลิลิตร) วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร
•   เป็นยาริดสีดวงทวาร ริดสีดวงจมูก
ใช้เปลือกต้น ต้มน้ำ เอาไอรมทวารหนัก และรับประทาน แก้โรคริดสีดวงทวาร หรือใช้เปลือกต้น (ขูดเอาขนออก) แบ่งเป็น 3 ส่วน
ส่วนที่ 1 นำมาตากแห้ง ทำเป็นยาสูบ
ส่วนที่ 2 นำมาต้มน้ำรับประทาน
ส่วนที่ 3 ต้มน้ำเอาไปรมทวารหนัก
เปลือกบางของต้นขูดขนออกให้สะอาด ทำเป็นเส้นตากแห้ง คล้ายเส้นยาสูบ แก้ริดสีดวงจมูก
•   การใช้ขลู่ในใบชาลดความอ้วน !
การใช้ยาขับปัสสาวะในทางการแพทย์นั้น มักใช้เพื่อลดความดันโลหิต และเพื่อลดอาการบวมน้ำ อาจ มีที่ใช้ในกรณีอื่นอีกบ้าง แต่แพทย์ไม่ใช้ยาขับปัสสาวะ เพื่อลดความอ้วน สมุนไพรที่ใช้ชื่อว่า ใบชาลดความอ้วน ทั้งหลาย มักมีสมุนไพรที่มีฤทธิ์ขับปัสสาวะอยู่ด้วย เมื่อแพทย์ไม่ใช้ยาขับปัสสาวะเพื่อลดความอ้วน ทำไมผู้ที่มิใช้แพทย์จึงใช้สมุนไพรขับปัสสาวะเพื่อลดความอ้วน ? (ข้อนี้โปรดใช้วิจารณญาณ)

บุนนาค    (Bun-nak)  Iron wood, Indian rose chestnut
ชื่อวิทยาศาสตร์        Mesua ferrea Linn.
วงศ์    GUITTIFERAE
ชื่ออื่นๆ  ภาคใต้ : นาคบุตร (Nakbut) มลายู ปัตตานี : ปะนาคอ (Pa-na-kho)
ถิ่นกำเนิด       มาเลเซีย อินโดนีเซีย อินเดีย
รูปลักษณะ      ไม้ต้นขนาดกลางออกดอกเดี่ยวตามง่ามใบ  ดอกขาวนวลงามสะดุดตา ใบเขียวแก่ขนาดย่อมเป็นพุ่มทึบ รูปเจดีย์ สวยงามมาก
สรรพคุณและส่วนที่นำมาใช้เป็นยา
ดอกแห้ง - ใช้เข้ายาหอม บำรุงธาตุ เข้ายาแก้ลม บำรุงหัวใจ เป็นยาขับเสมหะ
ดอกสด - กลั่นให้น้ำมันหอมระเหย ใช้แต่งกลิ่นสบู่
ผล -ขับเหงื่อ ฝาดสมาน
เนื้อในเมล็ด - ตำพอกแผล

ตะขบฝรั่ง รหัส 7-34190-001-482
ชื่อวงศ์ : TILIACEAE
ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Muntingla calabura L.
ชื่อสามัญ   : Calabura ,Jamalcan ,cherry ,jam tree
ชื่อพื้นเมืองอื่น :  ครบฝรั่ง (สุราษฏร์ธานี)ตะขบ , ตะขบฝรั่ง(ภาคกลาง)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์   ไม้ต้นขนาดเล็ก (ExST) สูงประมาณ 5-7 เมตร เปลือกสีเทา กิ่งแผ่สาขาขนานกับพื้นดิน ตามกิ่งมีขนปกคลุม ขนนุ่ม และปลายเป็นตุ่ม ยอดอ่อนเมื่อจับดูรู้สึกเหนียวมือเล็กน้อย
ใบ เป็นใบเดียว เรียงสลับแบบทแยงกัน ลักษณะใบรูปขอบขนานแกรมรูปไข่ ปลายใบเรียวแหลม โคนใบข้างหนึ่งมน ข้างหนึ่งแหลม ขอบใบหยัก มีขนปกคลุมหนาแน่ เส้นใบมี 3-5 เส้น ด้านบนสีเขียวด้านล่างสีนวล ก้านใบยาว มีขน โคนก้านเป็นปม ๆ
ดอก ดอกเดี่ยว ๆ หรือเป็นคู่ เหมือนง่ามใบ เวลาบานมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร ก้านดอกยาว มีขน กลีบรองกลีบดอก 5 กลีบ ไม่ติดกัน สีเขียว รูปหอก ปลายแหลมเป็นหางยาว โคลนกลีบตัดด้านนอกมีขน ด้านในเกลี้ยง กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว รูปไข่กลับป้อม ๆ ย่น เกลี้ยง
ผล ลักษณะลูกทรงกลม ผิวบางเรียบ ขนาด 1.5 เซนติเมตร เมื่อสุกมีสีแดง รสหวาน
เมล็ด มีลักษณะเล็ก ๆ จำนวนมาก
นิเวศวิทยา มีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกาใต้ ขึ้นทั่วไปตามพื้นที่ในเขตร้อน เกิดตามที่รกร้างว่างเปล่า หรือตามป่าโปร่งทั่วไป นิยมปลูกเป็นไม้ร่มเงาตามบ้านเรือน การปลูกและขยายพันธุ์เป็นไม้กลางแจ้งที่ปลูกง่ายโตเร็ว เจริญเติบโตได้ดีในดินทั่ว ๆ ไปขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด หรือต้นที่เกิดขึ้นใหม่
ประโยชน์ทางยา
รสและสรรพคุณในตำรายา
เปลือกต้น รสฝาด เป็นยาระบาย เพราะมีสารพวก Mucilage มากใบ รสฝาดเอียน ใช้ในการขับเหงื่อ ดอก รสฝาด แก้ปวดศีรษะ แก้หวัด ปวดเกร็งในทางเดินอาหาร ลดไข้ ต้มรวมกับสมุนไพรอื่น ๆ เอาน้ำดื่มเป็นยาขับระดู และแก้โรคตับอักเสบ ผล รสหวานเย็น มีกลิ่นหอมบำรุงกำลัง ทำให้ชุ่มชื่นหัวใจ ราก รสฝาด กล่อมเสมหะและอาจม
วิธีใช้และปริมาณที่ใช้
1. เป็นยาระบาย โดยใช้เปลือกต้นสด หรือแห้ง ประมาณ 1 ฝ่ามือสับเป็นชิ้นต้มในน้ำเดือด 1 ลิตร ประมาณ 15 นาที กรองเอาน้ำดื่ม ซึ่งในเปลือกจะมีสารพวก Mucilage มาก ซึ่งเป็นยาระบายที่ดี
2. แก้ปวดศีรษะ แก้หวัด ปวดเกร็งในระบบทางเดินอาหาร และลดไข้โดยใช้ดอกแห้ง 3-5 กรัม ชงเป็นน้ำชาดื่ม
ข้อควรทราบ
ผลสุกจะมีรสหวานเย็น กลิ่นหอม รับประทานแล้วจะเป็นยาบำรุงกำลังทำให้ชุ่มชื่นหัวใจ

สายหยุด รหัส 7-34190-001-481
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Desmos chinensis Lour.
ชื่อวงศ์ : Annonaceae
ชื่อสามัญ : Sai-Yood
ชื่อพื้นเมือง : กล้วยเครือ, สาวหยุด, เสลาเพชร
ถิ่นกำเนิด : ทางตอนใต้ของประเทศจีน
ประโยชน์ : ดอกใช้ เข้ายาหอม บำรุงหัวใจ ลำต้นและรากใช้เข้ายาอาบ อบรักษาผู้ติดยาเสพติด
ลักษณะทั่วไป : ไม้พุ่มรอเลื้อย เลื้อยได้ไกลนับสิบเมตร
ฤดูการออกดอก : ออกดอกตลอดปี แต่มีดอกดกมากในช่วงต้นฤดูฝน
เวลาที่ดอกหอม : ส่งกลิ่นหอมตั้งแต่เย็น หอมแรงในตอนกลางคืน และหยุดส่งกลิ่นหอมในช่วงสาย
การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์โดยเพาะเมล็ดและตอนกิ่ง บางต้นมีลักษณะเป็นไม้พุ่มและไม้เลื้อย ถึงแม้ว่าจะมีอายุหลายปีก็ตาม แต่ส่วนใหญ่เป็นไม้พุ่มรอเลื้อยควรคัดเลือกพันธุ์ที่มีดอกใหญ่ ดอกดก สีเหลืองส้ม ซึ่งมีลักษณะไม่เลื้อยมากนักเพื่อปลูกเป็นไม้กระถาง แล้วให้ตั้งต้นได้เองโดยไม่ต้องใช้ไม้ปักพยุงลำต้น ชอบดินชื้นระบายน้ำดี และอยู่ในที่ร่มรำไร หากปลูกกลางแจ้งควรเป็นบริเวณที่มีความชื้นในอากาศค่อนข้างสูง การตัดแต่งกิ่งแก่จะช่วยให้แตกกิ่งใหม่และมีดอกขนาดใหญ่
ข้อมูลอื่น ๆ : ใบ  เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับสองด้านในระนาบเดียวกันของกิ่ง รูปใบหอกแกมขอบขนาน กว้าง 3-7 เซนติเมตร ยาว 6-18 เซนติเมตร ปลายใบแหลม โคนใบมนหรือใหญ่กว่ากลีบชั้นใน กลีบดอกแต่ละพันธุ์มีขนาดแตกต่างกันมากมาย มีความกว้างตั้งแต่ 0.3-3 เซนติเมตร และยาวตั้งแต่ 2.5-10 เซนติเมตร ดอกอ่อนมีสีเขียว เมื่อบานเปลี่ยนเป็นสีเหลือง สีเหลืองส้ม หรือสีส้ม
ผล  เป็นผลกลุ่ม มีผลย่อย 8-12 ผล แต่ละผลรูปทรงกระบอก กว้าง 0.5-0.7 เซนติเมตร ยาว 3-5 เซนติเมตร ผลคอดรัดเมล็ดเป็นช่วง ๆ ผลละ 3-6 เมล็ด
สายหยุด : จากป่ามาสู่สวน
สายหยุดออกดอกได้ตลอดทั้งปี  ขึ้นอยู่กับดินฟ้าอากาศและความสมบูรณ์ของต้น จึงมักมีดอกมากช่วงฤดูฝนและต้นฤดูหนาว (ปลายฝนต้นหนาว)
ประโยชน์ของสายหยุด
ในด้านสมุนไพร   รากของสายหยุดใช้เป็นยาแก้บิด ดอกสายหยุดนำไปสกัดน้ำมันหอม ซึ่งอาจใช้บำบัด โรคตามวิธีอะโรมาเทอราปี (Aroma therapy) หรือใช้ทำน้ำหอมสำหรับเครื่องสำอางต่างๆ
ในด้านไม้ดอกไม้ประดับ  นั้นสายหยุดเหมาะสำหรับปลูกในสวนไม้ดอก หรือในบริเวณบ้าน โดยทำนั่งร้านให้สายหยุดเลื้อยขึ้นไปปกคลุมอยู่ด้านบน เช่นเดียวกับเล็บมือนาง