งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. เขต 29

เรื่อง ดอกชวนชม
ชื่อ นางสาวปวีณา พิลาสิทธิ์ ชั้นม5/1 เลขที่25

ทองหลางลาย รหัส 7-34190-001-060
ชื่อวิทยาศาสตร์   Erythrina variegata   L.
ชื่อวงศ์    PAPILIONACEAE
ชื่อสามัญ   Indian Coral Tree, Variegated Tiger's Claw
ชื่ออื่น ๆ   ปาริชาติ ปาริฉัตร ทองบ้าน ทองเผือก ทองหลางด่าง มังการา ( ฮินดู )

ไม้ต้น  ขนาดกลาง ผลัดใบ สูง 10 -15 เมตร ตามกิ่งต้นอ่อนมีหนาม เรือนยอดทรงกลม หนาทึบ 
เปลือก สีน้ำตาลเทา มีปลายคล้ายร่องแตกตามแนวยาวสีขาว ใบประกอบรูปขนนก มีใบย่อย 3 ใบ รูปไข่หรือรูปไข่แกมรูปขนมเปียกปูน   
ใบ ใบกลางจะโตกว่าสองใบด้านข้าง 
ดอก  รูปดอกถั่ว สีแดงเข้ม ออกรวมกันเป็นช่อยาว ดอกทยอยจะยาวบานจากโคนช่อไปหาปลายช่อ 
ผล  เป็นฝัก ยาว 15 - 30 เซนติเมตร ลักษณะเป็นข้อ ๆ ต่อกัน สีน้ำตาลเข้ม เมล็ดสีส้ม หรือแสดแต่ไม่ค่อย ติดฝัก

ประโยชน์ ปลูกเป็นไม้ประดับ ใบสดรับประทานได้ แต่ไม่นิยมเท่าใบทองหลางใบมน

   

ชะมวง รหัส 7-34190-001-059   
ชื่ออื่นๆ : ส้มมวง (ภาคใต้), ชะมวง (ไทยภาคกลางและภาคตะวันออก)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Garcinia cowa, Roxb.
วงศ์ : CLUSIACEAE (GUTTIFERAE)


ลักษณะทั่วไป: ต้น : เป็นพรรณไม้ยืนต้นมีขนาดย่อมจนถึงขนาดกลาง
ใบ : จะมีลักษณะแข็งและยาวหนา คล้ายกับในมะดัน
ดอก : ดอกนั้นเล็ก กลีบดอกจะแข็งเช่นมะดันสีนวลเหลือง และมีกลิ่นหอม
ดอกจะดกมาก ใหญ่ประมาณ 10-15 มม.
ส่วนที่ใช้ : ใบและผล ใช้เป็นยา
สรรพคุณ : ใบและดอก ใช้เป็นยาระบายท้อง รักษาโรคไข้กัดฟอกเสมหะ รักษาธาตุพิการ นอกจากนี้ใบอ่อนและผลยังใช้ปรุงเป็นอาหารกิน จะมีรสเปรี้ยวคล้ายในมะดัน ถ้ากินมากๆ จะทำให้ท้องระบายคล้ายดอกขี้เหล็ก
ใบและผลรสเปรี้ยว สรรพคุณ ระบายท้อง แก้ไข้ กัดฟอกเสมหะ แก้ธาตุพิการและใบผสมกับยาชนิดอื่นปรุงเป็นยาขับเลือดเสีย
ราก สรรพคุณแก้ไข้
ถิ่นที่อยู่ : พรรณไม้นี้มักจะขึ้นตามป่าชื้นทางภาคใต้และภาคตะวันออก ทางภาคกลางก็มีปลูกกันบ้างเป็นไม้ต้น สูง 10- 15 เมตร เปลือกสีน้ำตาลอมเทา ค่อนข้างเรียบ ใบเดี่ยว ออกตรงข้าม รูปรี ใบเดี่ยว รูปใบหอกหรือใบหอกกว้าง โคนใบสอบ ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ เนื้อใบค่อนข้างหนา  ดอกช่อ ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียอยู่ต่างต้นกัน สีเหลือง  ผลสด ค่อนข้างกลม สีเหลืองหรือสีแดง  เมล็ด รูปขอบขนาน ออกดอกเดือน กุมภาพันธ์- มิถุนายน การขยายพันธุ์  เพาะเมล็ด และเสียบยอด ประโยชน์ ใบรสเปรี้ยว ใช้ปรุงอาหาร ราก  เนื้อไม้ แก้ไอ ขับเสมหะ เป็นยาระบาย ใบ ขับโลหิตระดู    ดอก แก้ดีพิการ  ช่วยย่อยอาหาร ผลขับเสมหะ

มะม่วง รหัส 7-34190-001-057
ชื่อวิทยาศาสตร์ Mangifera indica Linn.
ชื่อวงศ์ ANACARDIACEAE
ชื่อสามัญ Mango Tree
ชื่อท้องถิ่น
•ทั่วไป เรียก มะม่วงบ้าน, มะม่วงสวน
•กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี เรียก ขุ ,โคก
•จันทบุรี เรียก เจาะ ช๊อก ช้อก
•นครราชสีมา เรียก โตร้ก
•มลายู-ภาคใต้ เรียก เปา
•ละว้า-เชียงใหม่ เรียก แป
•กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน เรียก สะเคาะ, ส่าเคาะส่า
•เขมร เรียก สะวาย
•เงี้ยว-ภาคเหนือ เรียก หมักโม่ง
•   จีน เรียก มั่งก้วย
ลักษณะทั่วไป มะม่วงเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูงประมาณ 10–30 เมตร ใบ ใบเดี่ยวสีเขียว ขอบใบเรียบ ฐานใบมน ปลาย ใบแหลม ดอก เป็นช่อ กลีบดอกมี 5 กลีบ เกสรสีแดงเรื่อๆ ดอกออกช่วงเดือนธันวาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์ ช่วงฤดูร้อนจะติด ผล ผล ยาวประมาณ 5–20 ซม. กว้าง 4–8 ซม. ลูกดิบสีเขียว เมื่อสุกเปลี่ยนเป็นสีเหลือง หรือเหลืองส้ม มีเมล็ดภายใน 1 เมล็ด การปลูก มะม่วงควรปลูกในหน้าฝนเจริญเติบโตได้ดีในดินอุดมสมบูรณ์ปลูกกลางแจ้ง การขยายพันธุ์ทำได้โดยการเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง                         
สรรพคุณทางยา
•ผลสดแก่ รับประทานแก้คลื่นไส้อาเจียน วิงเวียน กระหายน้ำ
•ผลสุก หลังรับประทานแล้วล้างเมล็ดตากแห้ง ต้มเอาน้ำดื่ม หรือบดเป็นผง รับประทานแก้ท้องอืดแน่น ขับพยาธิ
•ใบสด 15–30 กรัม ต้มเอาน้ำดื่ม แก้ลำไส้อักเสบเรื้อรัง ท้องอืดแน่น เอาน้ำต้มล้างบาดแผลภายนอกได้
•เปลือกต้น ต้มเอาน้ำดื่ม แก้ไข้ตัวร้อน
•เปลือกผลดิบ คั่วรับประทานร่วมกับน้ำตาล แก้อาการปวดเมื่อยเมื่อมีประจำเดือน แก้ปวดประจำเดือน

คัดเค้า รหัส 7-34190-001-058
ชื่อสามัญ: Randia siamensis
ชื่อวิทยาศาสตร์: Oxyceros horridus (Lour.)
ชั้น: Magnoliopsida
ตระกูล: Rubiales
ชื่อวงศ์: RUBIACEAE
คัดเค้า มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Oxyceros horridus Lour. หรือชื่อเดิม Randia siamensis Craib อยู่ในวงศ์ Rubiaceae
มีชื่อเรียกอื่นๆ ตามท้องถิ่น เช่น คัดเค้าเครือ, คัดเค้าหนาม, หนามเล็บแมว, เค็ดเค้า, พญาเท้าเอว เป็นต้น
คัดเค้าเป็นไม้พุ่มรอเลื้อย ลำต้นซึ่งเป็นเถามีความเหนียวและแข็งมาก ตามลำต้นมีหนามโค้งแหลมคมออกเป็นคู่ๆ ตรงข้ามกัน ใบเป็นใบเดี่ยว รูปรีแกมขอบขนาน ผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน เนื้อใบค่อนข้างแข็งและหนา
ดอกมีสีขาว โคนดอกเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 กลีบ ออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง และออกดอกพร้อมกันเกือบทั้งต้น เริ่มแรกบานจะมีสีขาว และค่อยๆ เปลี่ยนเป็นสีเหลืองอ่อนๆ มีกลิ่นหอมแรงมาก โดยเฉพาะเวลากลางคืน ฤดูกาลออกดอกจะอยู่ในช่วงเดือนตุลาคม-ธันวาคม และดอกจะบานเต็มต้นในราวเดือนกุมภาพันธ์ หลังกลีบดอกร่วงก็จะออกผลระหว่างเดือนเมษายน-พฤษภาคม ผลมีลักษณะกลมรี ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกหรือแก่จะเป็นสีดำ ภายในผลมีเมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก
ประโยชน์ทางด้านพืชสมุนไพรของคัดเค้ามีมากมาย เรียกว่าเป็นยาทั้งต้น ได้แก่ เปลือก ซึ่งมีรสฝาด ใช้ปิดธาตุแก้เสมหะ แก้โลหิตซ่าน แก้เลือดออกในทวารทั้ง 9, เถาหรือลำต้น ใช้แก้ไข้ บำรุงโลหิต ขับเสมหะ, ใบแก้อาการโลหิตซ่าน โลหิตจาง, ดอกแก้เลือดกำเดา รักษาฝี, ผลใช้ฟอกโลหิตระดูของสตรี แก้ท้องเสีย บำรุงโลหิต และบำรุงผิวให้ผ่องใส ราก แก้ไข้ แก้ท้องเสีย แก้เลือดออกตามไรฟัน รักษาฝี รักษาแผลทั่วไปโดยเฉพาะแผลสุนัขกัด, ส่วนหนามใช้แก้ฝีประคำร้อย แก้พิษฝีต่างๆ แก้ไข้ ลดความร้อน แก้พิษไข้กาฬ เป็นต้น

บัวตอง รหัส 7-34190-001-056
ชื่อสามัญ Mexican Sunflower Weed
ชื่อวิทยาศาสตร์ Tithonia diversifolia (Hemsl.) A. Gray.
วงศ์ ASTERACEAE
ชื่ออื่น พอหมื่อนี่
ลักษณะทั่วไป บัวตองเป็นไม้ดอกมีอายุยืนยาวหลายปีสามารถสูงได้ถึง 5 เมตร ออกดอกเป็นช่อเดี่ยวบริเวณปลายกิ่ง มีสีเหลืองคล้ายดอกทานตะวัน แต่มีขนาดเล็กกว่า ดอกวงนอกเป็นหมัน กลีบดอกเรียวมีประมาณ 12–14 กลีบ ดอกวงในสีเหลืองส้มเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ใบบัวตองเป็นใบเดี่ยว รูปไข่หรือแกมขอบขนาน มีขนขึ้นเล็กน้อยประปราย ปลายใบเว้าลึก 3–5 แฉก บัวตองหรือ ทานตะวันหนู หรือ Maxican Sunflower weed เป็นพืชในตระกูลทานตะวันขนาดเล็ก มีถิ่นกำเนิดจากประเทศเม็กซิโกและทวีปอเมริกากลาง ก็ไม่รู้ว่ามันแพร่กระจายเดินทางไกลข้ามโลกมาผลิบานบนขุนเขาแดนดอยของเมืองไทยได้อย่างไร ซึ่งพืชประเภทนี้จัดเป็นวัชพืชที่ขึ้น ปกคลุมพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม สามารถแพร่กระจายพันธุ์ไปได้อย่างรวดเร็ว ลำต้นสูงได้ถึงราว 5 เมตร ใบมีลักษณะเป็นใบเดี่ยว มีขอบหยัก ดอกมีลักษณะคล้ายดอกทานตะวันแต่มีขนาดเล็กกว่า มีกลีบดอกสีเหลืองสดราว 12-14 กลีบ ชอบขึ้นอยู่ในระดับความสูงราว 800 เมตรจากระดับน้ำทะเลปานกลางขึ้นไป โดยพื้นที่บนดอยแม่อูคอ เขตอำเภอขุนยวม จังหวัดแม่ฮ่องสอนนั้น นับเป็นบริเวณที่มีดอกบัวตองผลิบาน เป็นบริเวณกว้างใหญ่ที่สุด ซึ่งตั้งอยู่ในระดับความสูงราว 1,600 เมตรจากระดับน้ำทะเลการขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด สภาพที่เหมาะสม แสงแดดจัด ถิ่นกำเนิด เม็กซิโก