งานสวนพฤกษศาสตร์โรงเรียน โรงเรียนวารินชำราบ สพม. เขต 29

ชื่อวิทยาศาสตร์: Solanum aculaetissimum Jacq.
วงศ์: SOLANACEAE
ชื่อพ้อง: Solanum xanthocarpum Schrad.&H.Wendl.
ชื่ออื่น: เขือหิน (ภาคใต้);มะเขือขันคำ;มะเขือคางกบ (เชียงใหม่);มะเขือคำ;มะเขือแจ้ (ภาคเหนือ);มะเขือแจ้ดิน (เชียงใหม่);มะเขือเปราะ;มะเขือเสวย (ภาคกลาง);มั่งคิเก (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่อนสอน)
ลักษณะทางพฤกศาสตร์
ลำต้น: เป็นไม้ล้มลุก ลำต้นตั้งตรง สูง 0.14-1 เมตร มีขนต่อมสั้นๆ มีหนามแหลม
ใบ: ใบเดี่ยว มักจะมีหนามแหลมคมยาวตั้งฉากตามเส้นกลางใบ ใบเป็นสีเขียว เรียงสลับรูปไข่ กว้าง 4-12 เซนติเมตร ยาว 4.5-18 เซนติเมตร โคนใบรูปหัวใจ ขอบใบเว้าเข้าเป็นพูตื้นๆ ผิวใบด้านบนมีขน ก้านใบยาว 1-10 เซนติเมตร ใบมีสีเขียว
ดอก: ออกเป็นช่อเป็นกระจุกสั้นๆ ที่ซอกใบ ดอกย่อย 4-6 ดอก กลีบดอกสีขาวเชื่อมติดกันเป็นรูปกรวยสั้น ๆ
ผล: ผลสดรูปทรงกรมหรือทรงกลมแป้นเล็ก ผิวเรียบมัน สีเขียวเข้ม มีลายสีขาวแทรก เหมือนคางกบ เมื่อสุกสีเหลือง ผิวเหนียวมาก เนื้อในสีเขียวอมเหลืองใส เมล็ดกลมแบนเล็กๆ รสขมขื่นปร่า
สรรพคุณตามตำรับยาไทย
ส่วนที่ใช้และสรรพคุณ:
ราก : รสเย็นขื่นเปรี้ยวเล็กน้อย แก้เสมหะ ขับเสมหะ ทำให้น้ำลายน้อยลง แก้ไข้สันนิบาต แก้น้ำลายเหนียว แก้ไอ กระทุ้งพิษไข้ แก้ไข้ที่มีพิษร้อน ใช้ปรุงกับยาอื่น แก้กามตายด้าน และบำรุงความกำหนัด ,ผล : รสขื่นเปรี้ยวเย็น แก้เสมหะ แก้น้ำลายเหนียว แก้ไข้สันนิบาต ,เมล็ด : รักษามะเร็งเพลิง